Dẫn chứng về chủ đề Chủ động

Chủ động là thái độ sống tích cực cho thấy khả năng tự bản thân bắt đầu công việc mà không đợi ai nhắc nhở; biết tự chuẩn bị, tự lên kế hoạch, tự tìm giải pháp cho vấn đề và chịu trách nhiệm với lựa chọn của mình.

• Biểu hiện: Nelson Mandela thể hiện rõ sự chủ động khi kiên quyết đứng lên chống lại chế độ apartheid, trực tiếp tham gia lãnh đạo phong trào đấu tranh đòi quyền bình đẳng cho người da màu. Ngay cả trong 27 năm bị giam giữ, ông vẫn chủ động giữ vững niềm tin, chuẩn bị tư tưởng và định hướng tương lai. Sau khi được trả tự do, Mandela tiếp tục chủ động dẫn dắt tiến trình hoà giải, kêu gọi đoàn kết thay vì trả thù.
• Kết quả: Mandela góp phần xoá bỏ chế độ phân biệt chủng tộc, mang lại tự do và quyền bình đẳng cho người dân Nam Phi. Khi trở thành Tổng thống, tinh thần chủ động hoà giải của ông giúp đất nước ổn định, tránh được xung đột và bước vào giai đoạn phát triển mới.

• Biểu hiện: Giáo sư Trần Văn Khê thể hiện rõ sự chủ động trong việc bảo tồn và quảng bá âm nhạc truyền thống Việt Nam. Thay vì chờ đợi sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế, ông tự mình nghiên cứu, tổ chức biểu diễn, diễn thuyết và mang các loại hình như Ca trù, Nhã nhạc Cung đình Huế đến nhiều quốc gia. Ông chủ động trở thành cầu nối, giới thiệu văn hoá Việt Nam với học giả và công chúng thế giới.
• Kết quả: Nhờ tinh thần chủ động ấy, âm nhạc truyền thống Việt Nam được lan toả sâu rộng trên trường quốc tế, tạo nền tảng quan trọng để nhiều loại hình nghệ thuật dân tộc được UNESCO công nhận là Di sản văn hoá phi vật thể của nhân loại. Đóng góp của Giáo sư Trần Văn Khê trở thành dấu ấn lớn trong hành trình gìn giữ và nâng tầm văn hoá Việt.

• Biểu hiện: Nhóm “AI Cứu Hộ” do anh Vũ Hồng Chiên đứng đầu đã thể hiện sự chủ động nổi bật khi nhanh chóng nhận ra khó khăn của người dân vùng lũ trong việc kêu cứu và định vị. Không chờ chỉ đạo hay nguồn lực hỗ trợ, họ làm việc liên tục suốt hai ngày đêm để tự phát triển và công khai ứng dụng có khả năng định vị người cần cứu chỉ trong một giây và hoạt động cả khi không có Internet.
• Kết quả: Nhờ tinh thần chủ động ấy, ứng dụng đã trở thành công cụ cứu hộ hữu ích, giúp lực lượng chức năng xác định vị trí người gặp nạn nhanh chóng, giảm tải áp lực và kịp thời giải cứu nhiều trường hợp mắc kẹt.

• Biểu hiện: Tiktoker Hiền Thay Đổi thể hiện sự chủ động khi tự nhận ra bản thân đang bị tiêu cực và tự ti về ngoại hình. Thay vì chờ ai thúc đẩy, cô tự bắt đầu “hành trình 100 ngày thay đổi”: tự tìm hiểu chế độ ăn uống, tập luyện, chăm sóc bản thân và đều đặn ghi lại quá trình. Đồng thời, cô chủ động chia sẻ hành trình lên mạng xã hội để vừa tạo động lực cho bản thân, vừa lan toả năng lượng tích cực đến người khác.
• Kết quả: Nhờ tinh thần chủ động ấy, Hiền đã thay đổi rõ rệt về vóc dáng và phong thái, trở nên tự tin và yêu bản thân hơn. Không chỉ cải thiện chính mình, cô còn truyền cảm hứng cho rất nhiều bạn trẻ dám bắt đầu hành trình thay đổi, tạo nên sức lan toả tích cực trong cộng đồng mạng.

• Biểu hiện: Thuở mới vào nghề, Picasso chỉ là hoạ sĩ vô danh, nghèo túng ở Paris. Thay vì ngồi chờ may mắn, ông chủ động tạo cơ hội cho mình: dùng số tiền cuối cùng thuê sinh viên đến các cửa hàng tranh và hỏi: “Ở đây có bán tranh của Picasso không?”. Chính hành động này thể hiện rất rõ tinh thần chủ động và sự dám nghĩ – dám làm để thay đổi số phận.
• Kết quả: Chỉ sau chưa đầy một tháng, sự tò mò của giới yêu tranh bùng lên, tên tuổi Picasso nổi khắp Paris và tranh của ông bắt đầu được săn đón. 

• Biểu hiện: Trong những năm tháng bị giam giữ, Malcolm X không buông xuôi trước hoàn cảnh mà chủ động tìm kiếm tri thức để thay đổi cuộc đời mình. Ông tự học đọc, học viết, kiên trì chép lại từng trang sách để mở rộng hiểu biết. Chính sự chủ động tiếp thu tri thức trong môi trường ngục tù khắc nghiệt đã tạo nền tảng cho tiếng nói mạnh mẽ của ông sau này.
• Kết quả: Nhờ tri thức tự rèn luyện, Malcolm X trở thành một diễn giả và nhà lãnh đạo có sức ảnh hưởng lớn, truyền đi thông điệp về quyền dân tộc và dân quyền qua diễn thuyết và tác phẩm viết.

• Biểu hiện: Khi còn trẻ, Bác Hồ đã không chờ đợi hoàn cảnh đưa đẩy mà chủ động tự mở lối đi cho mình. Với quyết tâm tìm con đường cứu nước, Người xin làm phụ bếp trên một con tàu viễn dương để có thể ra nước ngoài, tiếp cận thế giới. Hành động tưởng như bình thường đó lại thể hiện tinh thần chủ động mạnh mẽ và ý chí tự tìm đường đi cho dân tộc.
• Kết quả: Nhờ lựa chọn chủ động ấy, Bác Hồ có cơ hội tiếp xúc với nhiều nền văn hoá, tri thức và phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới.

• Biểu hiện: Trong bối cảnh cải lương ngày càng khó tiếp cận giới trẻ, nghệ sĩ Tùng Yuki đã không chọn cách đứng yên trước sự mai một của nghệ thuật truyền thống. Anh chủ động kết hợp cải lương với điện ảnh và âm nhạc hiện đại, tạo ra những MV mang hơi thở mới nhưng vẫn giữ tinh thần cốt lõi. 
• Kết quả: Nhờ hướng tiếp cận sáng tạo, các sản phẩm của Tùng Yuki đã giúp cải lương đến gần hơn với khán giả trẻ, tạo ra cầu nối giữa giá trị truyền thống và ngôn ngữ nghệ thuật hiện đại.

• Biểu hiện: Trong thời đại mà phụ nữ gần như không có cơ hội bình đẳng trong khoa học, Marie Curie vẫn kiên quyết chủ động theo đuổi con đường nghiên cứu. Bà tự học, tự làm thí nghiệm trong một phòng lab tạm bợ, thiếu thốn đủ bề, kiên trì khám phá phóng xạ với tinh thần không ngừng học hỏi. Chính sự chủ động vượt lên điều kiện hạn chế và rào cản xã hội đã tạo nên nền tảng cho những phát hiện quan trọng của bà.
• Kết quả: Nhờ tinh thần chủ động bền bỉ ấy, Marie Curie trở thành người đầu tiên trên thế giới giành hai giải Nobel ở hai lĩnh vực khác nhau, đóng góp lớn lao cho khoa học nhân loại.

• Biểu hiện: Nguyễn Hoàng Minh, học sinh lớp 12A2 Tin của Trường THPT chuyên Khoa học Tự nhiên, đã không chỉ dựa vào kiến thức trên lớp mà chủ động mở rộng việc học của mình. Em tự tìm kiếm tài liệu quốc tế, lập cho mình một lộ trình ôn luyện chi tiết và đều đặn tham gia các kỳ thi thử, bài đánh giá năng lực để kiểm tra sự tiến bộ. Chính sự chủ động xây dựng mục tiêu và chiến lược học tập ấy đã tạo nên nền tảng vững chắc cho thành tích của Minh.
• Kết quả: Nhờ tinh thần chủ động và kỷ luật cao độ, Nguyễn Hoàng Minh đã đạt điểm tuyệt đối trong kỳ thi SAT.

• Biểu hiện: Bác sĩ Trương Quang Định là một trong những chuyên gia phẫu thuật nhi hàng đầu Việt Nam, ông luôn chủ động nâng cao chuyên môn trong môi trường đầy thách thức. Ông không ngừng nghiên cứu, cập nhật và mạnh dạn áp dụng các kỹ thuật phẫu thuật phức tạp từ thế giới vào thực tiễn tại Việt Nam. Đồng thời, ông còn chủ động đào tạo đội ngũ bác sĩ trẻ, trực tiếp hướng dẫn và chuyển giao kỹ năng để mở rộng năng lực của ngành phẫu thuật nhi.

• Kết quả: Nhờ tinh thần chủ động học hỏi và chủ động chia sẻ tri thức, bác sĩ Trương Quang Định đã góp phần nâng chất lượng điều trị cho trẻ em Việt Nam, giúp nhiều ca bệnh khó được cứu chữa ngay trong nước thay vì phải ra nước ngoài.

• Biểu hiện: Khi đại dịch COVID-19 bùng phát, các nhà khoa học trên khắp thế giới đã chủ động hành động ngay lập tức. Họ rút ngắn tối đa các giai đoạn nghiên cứu và thử nghiệm, mạnh dạn ứng dụng công nghệ mRNA và Adenovirus – những kỹ thuật mới mẻ nhưng đầy tiềm năng. Làm việc ngày đêm trong áp lực vô cùng lớn, họ thể hiện tinh thần chủ động phản ứng nhanh trước khủng hoảng toàn cầu.
• Kết quả: Nhờ tinh thần chủ động ấy, vắc-xin COVID-19 đã được phát triển trong thời gian kỷ lục, giúp kiểm soát đại dịch và cứu sống hàng triệu người trên thế giới.

Bản thân em trước đây còn khá thụ động, thường đợi thầy cô nhắc nhở mới làm bài. Nhưng từ khi đặt mục tiêu cải thiện điểm số, em đã chủ động lập thời gian biểu, tự học mỗi ngày và chuẩn bị bài trước khi đến lớp. Nhờ sự thay đổi nhỏ đó, kết quả học tập của em tiến bộ rõ rệt và em cảm thấy tự tin hơn.

Trong một lần làm bài tập nhóm, em nhận ra cả nhóm đều chờ người khác phân công. Em đã chủ động nhận nhiệm vụ tổng hợp tài liệu và đề xuất kế hoạch làm việc. Khi mọi người cùng tham gia, bài thuyết trình của nhóm đạt kết quả cao. Trải nghiệm đó giúp em hiểu rằng chỉ cần mình bắt đầu trước, tập thể sẽ được kéo theo.