Tổng hợp các phương thức biểu đạt

PTBĐ

Khái niệm

Đặc điểm

Mục đích

Tự sự

Là PTBĐ dùng ngôn ngữ để kể một chuỗi sự việc, sự việc này dẫn đến sự việc kia, cuối cùng tạo thành một kết thúc. Ngoài ra, người ta không chỉ chú trọng đến việc kể mà còn quan tâm đến việc khắc hoạ tính cách nhân vật và nêu lên những nhận thức sâu sắc, mới mẻ về bản chất của con người và cuộc sống

Có cốt truyện

Có nhân vật tự sự, sự việc

Có ngôi kể thích hợp

Có tư tưởng, chủ đề

Có các tình tiết thúc đẩy câu chuyện

Giúp người đọc, người nghe hiểu được chuỗi sự vật, sự việc mà người nói, người viết đề cập tới, nhằm truyền đạt đầy đủ và chính xác thông tin, cốt truyện

Miêu tả

Là PTBĐ dùng ngôn ngữ làm cho người nghe, người đọc có thể hình dung được cụ thể sự vật, sự việc như đang hiện ra trước mắt hoặc nhận biết được thế giới nội tâm của con người

Sử dụng nhiều từ ngữ, hình ảnh miêu tả

Giúp người đoc có thể hình dung được sự vật, sự việc, con người hoặc nhận biết được nội tâm nhân vật

Biểu cảm

Là PTBĐ dùng ngôn ngữ để thể hiện một nhu cầu của con người trong cuộc sống bởi trong thực tế cuộc sống luôn có những điều khiến ta rung động (cảm) và muốn bộc lộ (biểu) ra với một hay nhiều người khác. Phương thức biểu cảm là dùng ngôn ngữ để bộc lộ tình cảm, cảm xúc của mình với thế giới xung quanh

Sử dụng các từ ngữ thể hiện cảm xúc

Thể hiện cảm xúc của người nói, người viết đối với sự vật, sự việc xung quanh hoặc đối với một đối tượng, một cá nhân khác

Thuyết minh

Là PTBĐ cung cấp, giới thiệu, giảng giải,… những tri thức về một sự vật, hiện tượng nào đó cho người nghe, người đọc có thể hiểu và biết được

Tính chính xác

Tính khoa học

Tính hấp dẫn

Được trình bày theo hình thức, kết cấu nhất định

Cung cấp tri thức, giảng giải cho người đọc, người nghe có thể hiểu được

Nghị luận

Là phương thức chủ yếu được dùng để bàn bạc phải trái, đúng sai nhằm bộc lộ rõ chủ kiến, thái độ của người nói, người viết rồi dẫn dắt, thuyết phục người khác đồng tình với ý kiến của mình

Tập trung vào các yếu tố:

Luận đề

Luận điểm

Luận cứ

Luận chứng

Lập luận

Thể hiện thái độ, chủ kiến của người nói, người viết đối với vấn đề được nhắc tới

Thuyết phục người đọc, người nghe đồng tình với ý kiến được nêu ra

Hành chính – công vụ

Là phương thức dùng để giao tiếp giữa Nhà nước với nhân dân, giữa nhân dân với cơ quan Nhà nước, giữa cơ quan với cơ quan, giữa nước này và nước khác trên cơ sở pháp lý (thông tư, nghị định, đơn từ, báo cáo, hóa đơn, hợp đồng…)

Tính khuôn mẫu

Tính công vụ

Tính minh xác

Được sử dụng trong các văn bản hành chính, giấy tờ, là phương thức giao tiếp của nhà nước, cơ quan, công sở