Giải bài tập 3 trang 10 sách bài tập văn 12 - kết nối tri thức

Câu 1

 Bạn có cảm nhận gì khi đọc nhan đề và lời đề từ của bài thơ?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ nhan đề và lời đề từ

Nêu quan điểm của bản thân

Lời giải chi tiết:

 Nhan đề

Đàn ghi ta là biểu tượng cho tình yêu của Lor-ca đối với đất nước Tây Ban Nha, cho con đường nghệ thuật của tác giả, cho khát vọng cao cả mà Lor-ca nguyện phấn đấu suốt đời.

 Lời đề từ

- Hãy chôn tôi với cây đàn - phần hồn của đất nước Tây Ban Nha → tình yêu Tổ quốc nồng nàn.

- Hãy chôn tôi với cây đàn – biểu trưng cho sự nghiệp của Lor-ca → ước nguyện suốt đời theo đuổi sự nghiệp sáng tạo nghệ thuật, mong muốn xóa bỏ ảnh hưởng của bản thân để dọn đường cho thế hệ sau vươn tới.

Câu 2

Phân tích hình tượng cây đàn và hình tượng Lor-ca trong bài thơ. Hình ảnh nào về cây đàn hoặc về Lor-ca đưa lại cho bạn ấn tượng sâu sắc nhất? Lí giải ấn tượng của bạn.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ bài thơ

Chú ý những chi tiết miêu tả về cây đàn và Lor - ca

Đưa ra lý giải của bản thân

Lời giải chi tiết:

Hình tượng tiếng đàn trong bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca

    - Hình tượng tiếng đàn được xuất hiện nhiều lần trong bài thơ: tiếng đàn bọt nước, tiếng ghi ta nâu, tiếng ghi ta lá xanh, tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan, tiếng ghi ta ròng ròng, tiếng đàn như cỏ mọc hoang…

- Tiếng đàn ghi ta ở đây được thể hiện với vô vàn cung bậc khác nhau: khi là âm thanh vui tươi, khi là âm thanh chia cắt, tan vỡ, khi là âm thanh của cái chết, khi là giai điệu của tình yêu.

    - Tiếng đàn ghi ta là sự hài hòa của rất nhiều trạng thái cảm xúc. Trước hết đó là cảm xúc của Lor-ca. Cuộc đời Lor-ca như tiếng ghi ta, những âm thanh, cung bậc của nó khi réo rắt về niềm yêu đời thiết tha, khi hùng tráng, mạnh mẽ về những ngày tháng chiến đấu sôi nổi, khi trầm lặng, đau buồn về khoảnh khắc phải chia lìa sự sống.

    - Những âm thanh ấy cũng là âm thanh biểu hiện dòng cảm xúc mãnh liệt của tác giả. Tác giả đã sống cùng với khoảnh khắc cận kề cái chết của Lor-ca, niềm tiếc thương đau đớn, chua xót, sự ngưỡng mộ tôn vinh được cam kết hài hòa vào những cung bậc thanh âm của tiếng ghi ta.

⇒ Tiếng ghi ta là ẩn dụ hay nói đúng hơn là bài ca về cuộc đời, số phận và cái chết của Lor-ca. Cuộc đời của con người ấy như tiếng đàn ghi ta với thanh âm trong trẻo làm lay động lòng người.

Hình ảnh Lor-ca, người nghệ sĩ tự do với khát vọng cách tân nghệ thuật

    - “Tiếng đàn bọt nước”: hình ảnh tượng trưng, từ thính giác chuyển sang thị giác, tạo sự lạ hóa. Qua đó, gợi sự sáng tạo mong manh, ngắn ngủi, tan vỡ đột ngột nhưng sinh sôi bất tận.

    - “Áo choàng đỏ gắt”: hình ảnh thực, tượng trưng thể hiện đấu trường quyết liệt, nơi người nghệ sĩ đang đương đầu với những thế lực tàn bạo, hà khắc.

    - Trên con đường đấu tranh cho tụ do và cái mới, người nghệ sĩ luôn phải hành trình cô đơn, đơn độc: lang thang, miền đơn độc, yên ngựa mỏi mòn, vầng trăng chếnh choáng…

    - “li la li la li la”: nghệ thuật láy ấm, gợi hợp âm của tiếng đàn.

⇒ Vẻ đẹp của Lor-ca, một người nghệ sĩ luôn khao khát cách tân nghệ thuật.

Câu 3

Nhà thơ Thanh Thảo đã gửi gắm tình cảm, thái độ đối với Lor-ca như thế nào qua bài thơ?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ bài thơ

Chú ý những câu thơ, hình ảnh, chi tiết thể hiện tình cảm, thái độ của tác giả

Lời giải chi tiết:

Qua biểu tượng nghệ thuật quen thuộc độc đáo đàn ghi ta, tác giả thể hiện nỗi đau và sự xúc động sâu sắc trước cái chết bi thảm của nghệ sĩ Lor-ca – một nghệ sĩ khao khát tự do, dân chủ, luôn mong muốn sự cách tân nghệ thuật và nghệ thuật đi tới không ngừng. Tình yêu con người, tình yêu nghệ thuật và khát vọng tự do mà Lor-ca hằng ôm ấp là cái đẹp mà sự tàn ác không thể nào hủy diệt được.

Câu 4

 Sử dụng biện pháp tu từ hiệu quả là một trong những thành công của bài thơ. Hãy phân tích tác dụng của một biện pháp tu từ mà bạn cho là đặc sắc.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ bài thơ

Nhớ lại kiến thức về biện pháp nghệ thuật

Lời giải chi tiết:

 Biện pháp tu từ hoán dụ với hình ảnh “áo choàng bê bết đỏ” để chỉ chính cái chết của Lor-ca.

    Tác dụng: tạo ra một bức tranh thê thảm, bi kịch và đau lòng, một hình ảnh siêu thực để gợi lên sự hiện thực đau đớn về cái chết của Lor-ca.

Câu 5

Tìm đọc một số bài thơ trong tập Khối vuông ru-bích của Thanh Thảo và nêu nhận xét về phong cách nghệ thuật của nhà thơ.

Phương pháp giải:

Tìm kiếm thông tin trên sách, báo, internet,...

Lời giải chi tiết:

+ Thơ Thanh Thảo là tiếng nói của người tri thức nhiều suy tư, trăn trở về các vấn đề xã hội và thời đại.

+ Ông luôn muốn cuộc sống được cảm nhận và thể hiện ở bề sâu nên luôn khước từ lối thể hiện dễ dãi.

+ Ông là một trong số những cây bút luôn nỗ lực cách tân thơ Việt với xu hướng đào sâu vào cái tôi nội cảm, tìm kiếm những cách biêu đạt mới qu hình thức câu thơ tự do, xóa bỏ mọi ràng buộc, khuôn sáo bằng nhịp điệu bất thường để mở đường cho một cơ chế liên tưởng phóng khoáng nhằm đem đến cho thơ một mĩ cảm hiện đại với hệ thống thi ảnh và ngôn ngữ hiện đại.

+ Tư duy thơ Thanh Thảo: giàu suy tư, mãnh liệt, phóng túng trong xúc cảm và nhuốm màu sắc tượng trưng siêu thực.