Bài học. Tôn trọng quyền tác giả khi sử dụng nội dung thông tin trang 18 VBT Tin học 5 Cánh diều

Câu 1

Theo em, những trường hợp nào sau đây vi phạm bản quyền nội dung thông tin?

1) Bạn Lan quay một buổi chúc mừng sinh nhật trong gia đình để tạo thành một video.

2) Chị Hoa đưa lên mạng xã hội một bức ảnh quảng cáo cho chương trình biểu diễn của Câu lạc bộ guitar của mình.

3) Bạn Thanh chép một đoạn bài làm của một bạn khác khi làm bài tập.

4) Anh Xuân chụp ảnh một bức tranh nổi tiếng trong Viện bảo tàng và gửi cho các bạn (Trong bảo tàng có ghi: Không quay phim, chụp ảnh).

Lời giải chi tiết:

Trường hợp 3) và 4) vi phạm bản quyền nội dung thông tin.

3) Bạn Thanh không nên chép một đoạn bài làm của một bạn khác khi làm bài tập mà nên hỏi các bạn cách làm để tự làm lại

4) Do trong bảo tàng có ghi: Không quay phim, chụp ảnh nên anh Xuân chụp và gửi cho bạn là sai quy định.

Câu 2

Trong các câu nói về bản quyền nội dung thông tin sau đây, những câu nào đúng?

1) Tác giả của một tác phẩm là người duy nhất có bản quyền sử dụng nội dung thông tin của tác phẩm đó.

2) Người có bản quyền nội dung thông tin có quyền cho phép ai được sử dụng thông tin đó.

3) Người không có bản quyền nội dung thông tin chỉ được phép chia sẻ thông tin và không được thay đổi nội dung thông tin.

4) Pháp luật Việt Nam bảo vệ bản quyền nội dung thông tin.

Lời giải chi tiết:

1) Sai, vì có thể có nhiều người mua được bản quyền và trở nên có quyền sử dụng nội dung thông tin theo hợp đồng mua bản quyền.

2) Đúng.

3) Sai, vì không có bản quyền thì cũng không được phép chia sẻ thông tin.

4) Đúng.

Câu 3

Em không đồng ý với những hành động nào sau đây? Vì sao?

1) Đưa nhật kí của mình cho một người khác đọc.

2) Cho người lạ địa chỉ nhà và số điện thoại của bố mẹ.

3) Trong giờ thi học kì, đưa bài làm của mình cho bạn xem.

4) Tạo một video có sử dụng ảnh và một bài hát của tác giả khác khi chưa xin phép các tác giả đó.

Lời giải chi tiết:

1) Mỗi người có quyền đưa nhật kí của mình cho một người tin cậy khác đọc nếu muốn chia sẻ những thông tin riêng tư của mình với người đó. Tuy nhiên, nhật kí là thông tin riêng tư nên cần cân nhắc cẩn thận khi quyết định làm điều này.

2) Địa chỉ nhà và số điện thoại của bố mẹ là thông tin riêng tư, do vậy không được đưa cho người lạ, chỉ được đưa khi được bố mẹ cho phép.

3) Đưa bài thi cho bạn khác xem là vi phạm quy chế thi, là tạo điều kiện cho bạn sao chép bài làm.

4) Có thể tạo video có sử dụng ảnh và một bài hát của tác giả khác khi chưa xin phép các tác giả đó, nhưng phải trích nguồn tên các giả, tên tác phẩm trong video đó.

Câu 4

Bạn Tuấn đang giữ một số bức tranh do bạn Hằng vẽ. Bạn Tuấn nói với em: "Tuấn thích một bức tranh Hằng vẽ, nhưng có một chỗ trong tranh không được ưng ý lắm. Tuấn sẽ sửa lại chỗ chưa ưng ý đó để tranh đẹp hơn và nộp dự thi để Hằng được giải thưởng”. Em có đồng ý với dự kiến của Tuấn không? Em sẽ nói thế nào với Tuấn?

Lời giải chi tiết:

Trong tình huống này, mặc dù Tuấn có ý tốt muốn giúp bức tranh của Hằng đẹp hơn để có cơ hội giành giải thưởng, nhưng em không đồng ý với dự định của Tuấn. Một bức tranh là tác phẩm sáng tạo của người vẽ, và bất kỳ sự chỉnh sửa nào cũng cần có sự đồng ý của tác giả, tức là bạn Hằng. Việc tự ý sửa tranh mà không có sự đồng ý của Hằng có thể làm mất đi tính nguyên bản và tinh thần của tác phẩm, dẫn tới vi phạm bản quyền nội dung thông tin.

Tuấn ơi, mình hiểu là bạn muốn giúp Hằng làm cho bức tranh đẹp hơn, nhưng mình nghĩ rằng trước khi sửa bất kỳ chỗ nào trong tranh, bạn nên hỏi ý kiến của Hằng trước. Vì bức tranh là tác phẩm của bạn ấy, Hằng mới là người có quyền quyết định về nội dung và hình thức của nó. Nếu Hằng đồng ý thì bạn mới nên sửa, còn nếu không thì mình nghĩ bạn nên tôn trọng ý tưởng ban đầu của Hằng nhé

Câu 5

Bạn Thắng đã tạo một văn bản, trong đó có trích dẫn một đoạn văn trong tác phẩm của tác giả khác và đưa một bức ảnh lấy trên Internet vào văn bản đó để minh hoạ cho nội dung. Theo em, bạn Thắng cần làm gì để không vi phạm bản quyền nội dung thông tin?

Lời giải chi tiết:

Bạn Thắng có thể xin phép tác giả để được sử dụng một phần (hoặc toàn phần) tác phẩm của họ trong văn bản của mình. Tuy nhiên, điều này có thể khó thực hiện được, khi đó bạn Thắng có thể không xin phép nhưng phải đưa vào văn bản của Thắng: nguồn trích dẫn, tên tác giả, tên tác phẩm đã trích dẫn và sử dụng.