Bài 5. Em yêu lao động - SGK Đạo đức 4 Cánh diều

Khởi động

Trả lời câu hỏi trang 24 SGK Đạo đức 4– Cánh diều

Em hãy đọc bài thơ và trả lời câu hỏi

Câu hỏi: Hình ảnh giọt mồ hôi trong bài thơ trên thể hiện điều gì?

Phương pháp giải:

- Đọc bài thơ.

- Chỉ ra ý nghĩa của hình ảnh giọt mồ hôi.

Lời giải chi tiết:

Hình ảnh giọt mồ hôi nhằm diễn tả nỗi khổ nhọc, vất vả của người nông dân. Biết bao giọt mồ hôi rơi xuống nhưng những kết quả thu được lại là những trái ngọt, đem lại sự sống cho muôn loài, cây cối (lúa, dâu xanh, cá, rau, cây).

Khám phá 1

Trả lời câu hỏi trang 25 SGK Đạo đức 4– Cánh diều

Quan sát tranh và thực hiện yêu cầu

Câu hỏi:

a. Bạn nào trong tranh biết yêu lao động?

b. Kể thêm các biểu hiện của yêu lao động mà em biết.

Phương pháp giải:

- Quan sát tranh và chỉ ra bạn nào yêu lao động.

- Suy nghĩ và kể thêm các biểu hiện của yêu lao động mà em biết.

Lời giải chi tiết:

a. Các bạn biết yêu lao động:

+ Tranh 2: bạn nhỏ biết yêu công việc của bố mình.

+ Tranh 3:bạn nhỏ biết yêu và hoàn thành công việc của mình.

b. Một số các biểu hiện của yêu lao động mà em biết:

- Em đến rủ Hùng đi chơi nhưng Hùng bảo: "Để tớ làm xong bài tập về nhà nhé!".

- Thấy mẹ đang đẩy xe rác, Hoa không ngần ngại mà chạy lại đẩy xe cùng với mẹ.

- Thấy bố đang quét sân, Ngọc chạy lại quét sân cùng với bố.

Khám phá 2

Trả lời câu hỏi trang 25 SGK Đạo đức 4– Cánh diều

Đọc câu chuyện và trả lời câu hỏi

Câu hỏi:

a. Các nhân vật trong câu chuyện trên thể hiện việc yêu lao động như thế nào?

b. Việc làm đó đã mang lại kết quả gì?

c. Em rút ra được bài học gì qua câu chuyện trên?

Phương pháp giải:

- Đọc câu chuyện và nêu việc làm thể hiện việc yêu lao động của các nhân vật.

- Chỉ ra kết quả của việc yêu lao động.

- Bài học em nhận ra qua câu chuyện trên.

Lời giải chi tiết:

a. Các nhân vật trong câu chuyện trên thể hiện việc yêu lao động như sau:

- Chú gà trống biết quét sân, bắt tay vào việc đâp lúa, vác túi lúa trên vai và đến cối xay, nhóm lửa, nhào bột sau đó đưa bột vào lò.

- Hai chú chuột thì nhảy múa reo hò và không chịu làm việc gì.

b.

- Việc làm đó của chú gà trống đã mang lại kết quả là làm ra những chiếc bánh chín, thơm ngon. Đó là kết quả của việc chú gà trống đã chịu khó, hăng say làm việc.

- Hai chú chuột không chịu lao động đã không có gì để ăn.

c. Qua câu chuyện trên, em rút ra được bài học là phải chịu khó lao động bằng chính sức lực của mình thì sẽ tạo ra được thành quả. Còn nếu chỉ lười biếng, lười lao động thì sẽ không có gì hết.

Khám phá 3

Trả lời câu hỏi trang 27 SGK Đạo đức 4 – Cánh diều

Đọc các ý kiến và trả lời câu hỏi

Câu hỏi: 

a. Em thích nhất ý kiến nào? Vì sao?

b. Em hãy thêm những lợi ích khác của việc yêu lao động.

Phương pháp giải:

- Đọc các ý kiến, chỉ ra quan điểm của bản thân về ý kiến đó và giải thích.

- Kể thêm những lợi ích khác của việc yêu lao động.

Lời giải chi tiết:

a. Em thích nhất ý kiến 2 “Lao động giúp chúng ta tạo được nhiều niềm vui” bởi vì khi tham gia lao động chúng ta sẽ hiểu và trân trọng được những thành quả lao động của mình làm ra, từ đó mình sẽ cảm thấy vui hơn.

b. Những lợi ích khác của việc yêu lao động: 

- Lao động giúp chúng ta hiểu nhau hơn.

- Lao động giúp chúng ta trưởng thành hơn trong cuộc sống.

-  Lao động giúp chúng ta đoàn kết hơn với nhau.

- Lao động giúp chúng ta hiểu được giá trị cuộc sống.

Luyện tập 1

Trả lời câu hỏi trang 27 SGK Đạo đức 4 – Cánh diều

Bày tỏ ý kiến

a. Chỉ có những người nghèo mới cần phải lao động.

b. Lười lao động dễ dẫn tới mắc phải các tệ nạn xã hội.

c. Lao động không chỉ giúp ấm no mà còn tạo ra niềm vui trong cuộc sống.

d. Lao động trí óc có giá trị hơn lao động chân tay.

e. Lao động là việc chỉ dành riêng cho người lớn.

Phương pháp giải:

Đọc các ý kiến và đưa ra quan điểm của bản thân về các ý kiến đó.

Lời giải chi tiết:

Luyện tập 2

Trả lời câu hỏi trang 27, 28 SGK Đạo đức 4 – Cánh diều

Xử lý tình huống

Tình huống 1: Sáng nay, cả lớp đi lao động trồng cây xung quanh trường. Hạnh đến rủ Hương cùng đi. Trời lạnh, Hương ngại không muốn ra khỏi nhà nên nhờ Hạnh xin phép cô nghỉ với lí do là bị ốm.

Câu hỏi 1:  Nếu là Hạnh, em sẽ làm gì?

Tình huống 2: Chiểu nay, Chung được bố mẹ giao cho việc nhổ cỏ ngoài vườn. Đúng lúc Chung đang ra vườn nhổ cỏ thì Tình sang rủ đi đá bóng. Thấy Chung ngần ngại, Tình bảo: “Để đấy, mai nhổ cũng được mà”.

Câu hỏi 2: Nếu là Chung, em sẽ ứng xử như thế nào?

Tình huống 3: Hằng ngày, ngoài giờ học Tâm thường xuyên làm các công việc gia đình như rửa bát, dọn dẹp nhà cửa, tưới rau, cho gà ăn,... Ai cũng khen Tâm biết yêu quý lao động. Nhưng Lan lại nói với Tâm: “Là học sinh không nên mất thời gian làm việc nhà mà chỉ cần tập trung học để có thành tích cao.”

Câu hỏi 3:  Nếu là Tâm, em sẽ nói với Lan như thế nào?

Phương pháp giải:

- Đọc tình huống 1 và nêu hành động của Hạnh.

- Đọc tình huống 2 và nêu cách ứng xử nếu em là Chung

- Đọc tình huống 3 và chỉ ra xem em sẽ nói với Lan điều gì.

Lời giải chi tiết:

- Câu hỏi 1: Nếu là Hạnh, em sẽ khuyên Hương không nên lấy lý do là ốm để xin cô nghỉ. Việc làm đó là không nên, sẽ lừa dối cô giáo. Em sẽ khuyên Hương đi cùng với mình.

- Câu hỏi 2: Nếu là Chung, em sẽ bảo với bạn Tình là: "Mình đã hứa với mẹ là sẽ nhổ cỏ hôm nay rồi, không thể để đến ngày mai được. Bạn đi chơi trước đi, khi nào xong việc mình sẽ đến chơi sau nhé"

- Câu hỏi 3: Nếu là Tâm, em sẽ nói với Lan: Dù là học sinh thì việc học là chính nhưng những việc trong khả năng thì mình vẫn có thể làm được. Làm những công việc đó có thể còn giúp mình thư giãn, thoải mãi đầu óc dẫn đến việc học được tốt hơn. Mình cần phải biết giúp đỡ bố mẹ những việc khác trong thời gian rảnh.

Vận dụng 1

Trả lời câu hỏi trang 28 SGK Đạo đức 4 – Cánh diều

Chia sẻ với các bạn những việc em đã và sẽ làm thể hiện tình yêu lao động.

Phương pháp giải:

Kể ra những việc em đã và sẽ làm thể hiện tình yêu lao động.

Lời giải chi tiết:

Những việc em đã và sẽ làm thể hiện tình yêu lao động:

+ Sau khi đi học về, em sẽ quét sân, trông em giúp cho mẹ.

+ Em đã hoàn thành công việc mẹ giao rồi sau đó mới đi chơi.

+ Em cố gắng hoàn thành bài tập về nhà đầy đủ trước khi đến lớp.

Vận dụng 2

Trả lời câu hỏi trang 28 SGK Đạo đức 4 – Cánh diều

Sưu tầm một số câu ca dao, tục ngữ, danh ngôn, bài hát, câu chuyện,...về tình yêu lao động.

Phương pháp giải:

Sưu tầm qua mạng, tivi, sách báo… một số câu ca dao, tục ngữ, danh ngôn, bài hát, câu chuyện,...về tình yêu lao động.

Lời giải chi tiết:

-                                              Bao giờ cho đến tháng hai

                                            Con gái làm cỏ con trai be bờ

- Muốn ăn phải lăn vào bếp.