Phức chất là hợp chất có chứa nguyên tử trung tâm (thường được kí hiệu là M) và các phối tử (thường được kí hiệu là L).
- Trong y học, nhiều phức chất có khả năng chữa trị hoặc kiểm soát bệnh.
Ví dụ: Phức chất được dùng làm thuốc chữa bệnh ung thư với tên gọi thương phẩm là cisplatin có cấu tạo như sau:
- Trong công nghiệp hoá chất, nhiều hợp chất hoá học được điều chế khi có mật chát xúc tác là phức chất.
Ví dụ: Phản ứng ghép mạch carbon sử dụng xúc tác là phức chất [Pd(P(C6H5)3)4].
- Trong hoá học, phức chất được dùng để nhận biết và xác định hàm lượng các ion kim loại chuyển tiếp trong dung dịch.
Ví dụ: Phức chất [Ag(NH3)2]+ để phân biệt aldehyde và keton.
* Vai trò của phức chất trong các hệ sinh học
- Ba phức chất sinh học (còn gọi là các phân tửsinh học chứa kim loại) phổ biến và thiết yếu đối với cuộc sống là:
- Phức chát của Mg2+ cấu tạo nên chlorophyll hay chất diệp lục, có vai trò quan trọng trong quá trình quang hợp của cây xanh, thực vật có màu xanh là do có chứa chlorophyll.
- Phức chất của Fe2+ cấu tạo nên nhân heme, thành phần của hemoglobin. Hemoglobin còn gọi là huyết sắc tố, viết tắt là Hb hay Hgb, là thành phần cấu tạo nên hổng cẩu của máu. Trong hệ thống tim mạch, heme có vai trò chính trong việc vận chuyển và tích luỹ oxygen trong cơthể. Hổng câu có màu đỏ là do có chứa nhân hem.
- Phức chất của Co3+ cấu tạo nên vitamin B12, có vai trò thiết yếu trong việc hình thành tê' bào hổng cẩu, chuyển hoá tế bào, chức năng thần kinh và sản xuất DNA.