Ở hai dòng thơ cuối bài thơ Mẹ và quả, vì sao nhà thơ lại “hoảng sợ” khi nghĩ mình vẫn còn là “một thứ quả non xanh”? (Gợi ý: “Quả non xanh” chỉ điều gì? Tại sao điều ấy làm tác giả “hoảng sợ”?). Bài thơ thể hiện được vẻ đẹp gì trong suy nghĩ, tình cảm của nhà thơ?
Đọc kỹ văn bản.
- Quả non xanh: nghĩa đen – quả chưa chín; nghĩa bóng – người con chưa trưởng thành, chín chắn, chưa báo đáp được ơn sinh thành và dưỡng dục của mẹ.
- Tác giả hoảng sợ khi nghĩ đến lúc mẹ già yếu, gần đất xa trời mà mình vẫn chưa khôn lớn, trưởng thành hoặc chưa đáp đền được công ơn của mẹ.
- Bài thơ cho thấy tình yêu thương, sự trân trọng của nhà thơ đối với mẹ; đồng thời, bộc lộ sự day dứt, xót xa khi chưa làm cho mẹ được thanh thản lúc cuối đời
Cách 2Tác giả lo sợ mình còn là “một thứ quả non xanh” vì khi con dần lớn lên, mẹ sẽ dần già đi, nếu con chưa trưởng thành, vẫn là “một thứ quả non xanh” không hiểu sự đời, sẽ không thể báo đáp ơn dưỡng dục của mẹ. Tác giả sợ nếu mình không nhanh trưởng thành để báo đáp mẹ thì sẽ không còn cơ hội để báo đáp nữa bởi tuổi già đang đến, mẹ đang ngày càng gần đất xa trời. Qua bài thơ, tác giả thể hiện tình yêu thương của mình dành cho người mẹ - người đã hy sinh rất nhiều vì con cái. Đồng thời ông cũng thể hiện mong muốn mau chóng lớn nhanh, trưởng thành để báo đáp ơn dưỡng dục của mẹ.
Cách 3- Hai câu thơ nhà thơ hoảng sợ khi nghĩ mình vẫn còn là một thứ quả xanh non là bởi bản thân chưa đến độ chín, chưa trưởng thành, hoặc rộng hơn có thể chưa làm được những điều xứng đáng với sự mong chờ của mẹ, có thể trở thành những người không tốt. Trong khi đó người mẹ “bàn tay mỏi”, sự mòn mỏi đợi chờ, không chịu đựng được nữa.
=> Qua đó chúng ta thấy được sự băn khoăn về trách nhiệm của bản thân, vừa là sự lo lắng về một điều tất yếu; sự lo lắng sâu sắc là biểu hiện cao của ý thức trách nhiệm phải đền đáp công ơn người đã nuôi nấng dạy dỗ mình.
Các bài tập cùng chuyên đề
Nội dung chính của văn bản Mẹ và quả là gì?
Đọc trước văn bản Mẹ và quả, tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Nguyễn Khoa Điềm.
Khi nghĩ về cha mẹ, điều gì khiến em xúc động nhất? Hãy chia sẻ điều đó với các bạn.
Chú ý số tiếng ở mỗi dòng, vần và nhịp của bài thơ Mẹ và quả.
Từ “lặn” và “mọc” ở đây nghĩa là gì?
Hình ảnh này minh họa cho nội dung nào của bài thơ Mẹ và quả.
Em hiểu “lớn lên” và “lớn xuống” ở các dòng thơ số 5,6 bài thơ Mẹ và quả như thế nào?
Từ “quả” ở khổ 1 và từ “quả” ở khổ 3 bài thơ Mẹ và quả có gì giống và khác nhau?
Bài thơ Mẹ và quả là lời của ai, nói với ai và về điều gì? Tâm trạng và thái độ của người nói như thế nào?
Người mẹ trong bài thơ Mẹ và quả không được miêu tả trực tiếp, nhưng người đọc vẫn nhận ra được phẩm chất của bà qua những dòng thơ nào?
Phân tích nét độc đáo của bài thơ Mẹ và quả thể hiện qua một trong các yếu tố: từ ngữ, hình ảnh, vần, nhịp, biện pháp tu từ,...
Em thích dòng thơ, khổ thơ nào nhất? Bài thơ Mẹ và quả nói giúp em được điều gì khi nghĩ về cha mẹ mình?
Bài thơ Mẹ và quả được viết theo thể thơ nào?
A. Năm chữ
B. Bảy chữ
C. Tám chữ
D. Tự do
Người mẹ trong bài thơ Mẹ và quả không được miêu tả trực tiếp, nhưng người đọc vẫn nhận ra được phẩm chất của bà qua những dòng thơ nào?
Phân tích nét độc đáo của bài thơ Mẹ và quả thể hiện qua một trong các yếu tố: từ ngữ, hình ảnh, vần, nhịp, biện pháp tu từ,...
Đọc khổ thơ sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
Lũ chúng tôi từ tay mẹ lớn lên
Còn những bí và bầu thì lớn xuống
Chúng mang dáng giọt mồ hôi mặn
Rỏ xuống lòng thầm lặng mẹ tôi
a) Nêu cách ngắt nhịp của từng dòng thơ trong khổ thơ trên
b) Trong hai dòng thơ đầu, tác giả sử dụng biện pháp tu từ gì? Tác dụng của biện pháp đó là gì?
c) Hai dòng thơ sau có gì đặc sắc về nghệ thuật? Em hình dung như thế nào về tâm trạng của nhân vật trữ tình trong hai dòng thơ này?
Ở hai dòng thơ cuối bài thơ Mẹ và quả, vì sao nhà thơ lại “hoảng sợ” khi nghĩ mình vẫn còn là “một thứ quả non xanh”? (Gợi ý: “Quả non xanh” chỉ điều gì? Tại sao điều ấy làm tác giả “hoảng sợ”?). Bài thơ thể hiện được vẻ đẹp gì trong suy nghĩ, tình cảm của nhà thơ?
Cảm xúc của nhân vật trữ tình trong khổ cuối của bài thơ Mẹ và quả (Nguyễn Khoa Điềm) có gì giống và khác với cảm xúc của nhân vật trữ tình trong khổ cuối của bài thơ Mẹ (Đỗ Trung Lai)?
Đọc bài thơ Nắng mới và thực hiện yêu cầu bên dưới:
Hình ảnh người mẹ trong bài thơ có đặc điểm gì? Người con thể hiện tình cảm, cảm xúc gì với mẹ?
Đoạn thơ sau sử dụng biện pháp nghệ thuật gì?
“Lũ chúng tôi từ tay mẹ lớn lên
Còn những bí và bầu thì lớn xuống”
Bài thơ Mẹ và quả nói về nội dung gì?
Đâu là phong cách sáng tác của Nguyễn Khoa Điềm?
Nguyễn Khoa Điềm được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương tại Đại hội Đại biểu toàn quốc Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ VIII năm bao nhiêu?
