Hãy hình dung về Hà Nội và “người ra đi” trong hoài niệm của nhân vật trữ tình trong bài thơ Đất nước
Đọc kĩ tác phẩm và xác định đúng đề bài.
Cách 1
Hà Nội trong hoài niệm của nhân vật trữ tình là những cảnh vật thiên nhiên đặc trưng mùa thu: gió mùa thu, sáng chớm lạnh, hương cốm, phố dài xao xác hơi may cảnh hiện lên đẹp nhưng buồn và vắng lặng.
Người ra đi thì gắn với hành động không ngoảnh lại → ý chí quyết tâm.
Cách 2- Tín hiệu gợi nhắc về mùa thu Hà Nội: "sáng mát trong" và "gió", "hương cốm mới", đây là những nét đặc trưng quen thuộc của mùa thu Bắc Bộ, mùa thu Hà Nội.
- Mùa thu Hà Nội trong hoài niệm:
→ Bức tranh mùa thu có hình khối, đường nét, màu sắc những chứa đầy tâm trạng của người ra đi "Người ra đi... lá rơi đầy".
+ Hình ảnh người đi buồn bã, lưu luyến nhưng cũng đầy cương quyết: "Người ra đi đầu không ngoảnh lại/ Sau lưng thềm nắng lá rơi đầy".
→ Mùa thu Hà Nội đẹp nhưng buồn thấm thía bởi nhân vật trữ tình phải ly biệt Hà Nội để đi tìm con đường thoát vòng nô lệ đau thương, tủi nhục.
Cách 3Khổ 1,2 - Nhân vật trữ tình hiện lên qua những từ ngữ: "tôi", "người ra đi".
Hà Nội và "người ra đi" trong hoài niệm của nhân vật trữ tình: đó là hình ảnh người quyết tâm, dứt khoát ra đi nhưng những lưu luyến thì vấn ở lại, cho thấy được sự gắn bó sâu nặng với Hà Nội, với đất nước.
Các bài tập cùng chuyên đề
Nhân vật trữ tình trong bài thơ Đất nước là ai và bộc lộ cảm xúc về điều gì?
Bài thơ Đất nước có các hình ảnh từ những biện pháp tu từ,... đặc sắc nào? Các yếu tố đó có tác dụng ra sao trong việc bộc lộ cảm xúc, suy ngẫm,... của tác giả?
Cảm hứng chủ đạo và chủ đề của bài thơ Đất nước là gì?
Em biết những bài thơ nào viết về đất nước? Ấn tượng, cảm xúc, suy nghĩ,... mà những bài thơ đó gợi ra cho em là gì?
Khổ 1, 2 bài thơ Đất nước: Nhân vật trữ tình thể hiện qua từ ngữ nào?
Khổ 3 chú ý đến độ dài các dòng thơ, phép điệp, phép liệt kê, hiệp vần, giọng điệu và cảm xúc của nhân vật trữ tình trong bài thơ Đất nước
Hình dung bức tranh đất nước trong “mùa thu nay” qua cảm nhận của nhân vật trữ tình trong bài thơ Đất nước
Chú ý đến những cảm nhận của tác giả về đất nước trong chiến tranh trong bài thơ Đất nước
Từ khổ 5 – 10 bài thơ Đất nước những dòng thơ nào chủ yếu thể hiện cảm nhận về: Đất nước đau thương căm hờn?
Từ khổ 5 – 10 bài thơ Đất nước những dòng thơ nào chủ yếu thể hiện cảm nhận về: Đất nước quật cường anh dũng?
Lưu ý thông tin về thời gian sáng tác của bài thơ Đất nước
Bài Đất nước có thể chia làm mấy phần? Thời gian sáng tác bài thơ có gì đặc biệt?
Cảm nhận về mùa thu được thể hiện như thế nào qua ba khổ thơ đầu bài thơ Đất nước? Tại sao lại có sự khác nhau trong cảm nhận về mùa thu giữa các khổ thơ đó?
Những dòng thơ nào thể hiện sâu sắc, ấn tượng nhất về đất nước đau thương trong chiến tranh? Cách diễn tả thể hiện của nhà thơ có gì độc đáo?
Hãy phân tích hình tượng đất nước trong khổ cuối và nêu cảm hứng chủ đạo của bài thơ Đất nước
Trong bài thơ Đất nước nhân vật trữ tình xưng “tôi” sau đó chuyển sang xưng “ta” (chúng ta). Theo em việc thay đổi hai đại từ này có ý nghĩa gì?
Từ hai dòng thơ trong bài Đất nước: “Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất / Những buổi ngày xưa vọng nói về”, em có cảm nhận được lời nhắn nhủ gì trong tiếng vọng “rì rầm” ấy? Hãy chia sẻ bằng một đoạn văn (khoảng 6-8 dòng).
Không gian của "những ngày thu đã xa" được tái hiện qua những hình ảnh nào trong văn bản Đất nước? Hãy ghi lại những hình dung, tưởng tượng mà các hình ảnh thơ ấy gợi ra cho bạn.
Trong bài thơ Đất nước, hình ảnh "mùa thu nay" khác gì với "những ngày thu đã xa"? Theo bạn, điều gì làm nên sự khác biệt đó?
Xác định và nêu hiệu quả biểu đạt của biện pháp tu từ trong đoạn thơ sau trong Đất nước:
Trời xanh đây là của chúng ta
Núi rừng đây là của chúng t
Những cánh đồng thơm mát
Những ngả đường bát ngát
Những dòng sông đỏ nặng phù sa
Đọc lại bốn dòng cuối của đoạn trích Đất nước và cho biết: tiếng của "những buổi ngày xưa vọng nói về" gửi gắm thông điệp gì đến chúng ta?
Đọc mục 1, 2, 3 phần Kiến ngữ văn ở Bài 7, SGK. Hoàn thành những phát biểu sau đây bằng cách khoanh vào các từ ngữ trong ma trận.
a. (…..) khác với thơ cách luật, không có thể thức nhất định, khong bị ràng buộc về số câu, số chữ, số vần.
b. Khác với thơ văn xuôi, thơ tự do là thơ (….)
c. Thơ tự do xuất hiện do nhu cầu (1)…… khỏi sự ràng buộc chặt chẽ của các quy tắc về hình thức, phản ánh được các (2)…… Của cuộc sống đa dạng, thwr hiện những cái nhìn nghệ thuật mưới của nhà thơ.
d. Nhân vật trữ tình (một dạng biểu hiện của chủ thể trữ tình) là người (1)…. bộc lộ cảm xúc, suy nghĩ,…. Trong bài thơ. Đó là (2)…..hoặc (3)……nói với người đọc về những cảm nhận, rung động, suy tư,… của bản thân về con người và cuộc sống.
e. Nhân vật trữ tình “là con người “đồng dạng” của tác giả - nhà thơ hiện ra từ văn bản nhưng (…….) giản đơn với tác giả”.
g. (1) ……trong bài thơ hiện lên qua việc tác giả sử dụng các từ ngữ (tượng thanh, tượng hình, từ láy,….) và các biện pháp tu từ; gợi cho người đọc cảm nhận về (2)…..thông qua các (3)……..(thị giác, thính giác,…); giúp nhà thơ (4)…., tư tưởng mạnh mẽ, cách (5)……thêm sống động.
i. (……) trong thơ là trạng thái cảm xúc, tình cảm mãnh liệt, tràn đầy, bao trùm, xuyên suốt tác phẩm, gắn với một tư tưởng, một cách đánh giá của tác giả.
Dòng nào không phải là yêu cầu khi đọc văn bản thơ?
Hình tượng “Đất nước” hiện lên như thế nào trong bài thơ?
Hãy phân tích cảm xúc của nhân vật trữ tình trong "mùa thu nay". Tại sao có sự khác nhau khi cảm nhận về mùa thu giữa hai khổ thơ đầu và khổ thơ thứ ba bài thơ Đất nước?
Trong bài thơ Đất nước nhân vật trữ tình xưng “tôi” sau đó chuyển sang xưng “ta” (chúng ta). Theo em việc thay đổi hai đại từ này có ý nghĩa gì?
Từ hai dòng thơ bài Đất nước: “Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất / Những buổi ngày xưa vọng nói về”, em có cảm nhận được lời nhắn nhủ gì trong tiếng vọng “rì rầm” ấy? Hãy chia sẻ bằng một đoạn văn (khoảng 6-8 dòng).
Em thích nhất hình ảnh hoặc những câu thơ nào trong bài thơ Đất nước? Vì sao?
