Nêu những thông tin chính về lễ rửa làng mà em tiếp nhận được từ văn bản Lễ rửa làng của người Lô Lô (có thể trình bày dưới hình thức một sơ đồ với các phần: thời điểm diễn ra hoạt động; sự chuẩn bị và diễn biến của hoạt động; ý nghĩa của hoạt động;...)
Đọc kĩ văn bản
Những thông tin chính về lễ hội rửa làng mà em tiếp nhận được từ văn bản:
- Thời gian: khi xong mùa vụ, đồi núi thênh thang nên người Lô Lô tổ chức lễ rửa làng để cầu được sự may mắn và tốt lành. Cứ 3 năm một, vào thời điểm tháng 5 hoặc tháng 6 âm lịch người Lô Lô lại chuẩn bị cho ngày lễ.
- Chuẩn bị: Những lễ vật được chuẩn bị gồm thẻ hương, chén nước, giấy trúc và con gà trống.Thầy cúng sẽ thắp hương và đặt giấy trúc cùng chén nước dưới góc nhà để khấn xin tổ tiên đồng ý cho tổ chức lễ rửa làng.
- Diễn biến: Đoàn người thực hiện lễ cúng cùng nhau đi khắp các nhà với trống chiêng tưng bừng nhằm xua đuổi tà khí. Đồ lễ có hai con dê, một con gà trống trắng, rượu ngô, hạt ngô, cỏ, kiếm gỗ, kiếm sắt, ba cành lau, ba cành đào, ba cành mận, miếng vải đỏ, đôi sừng trâu và cây tre to. Có hai người dắt hai con dê, những con người còn lại thì người vác tre giả, người xách gà trống,.....
- Ý nghĩa: Sau lễ mọi người thấy tin tưởng vào tương lai tươi sáng phía trước. Đây được coi là tín ngưỡng dân gian và một nét đẹp văn hóa.
Cách 2* Những thông tin chính về lễ rửa làng mà em tiếp nhận được từ văn bản:
- Thời điểm diễn ra hoạt động: Khi xong xuôi mùa vụ
- Sự chuẩn bị:
+ Chuẩn bị lễ vật: thẻ hương, chén nước, giấy trúc, con gà trống
+ Tối hôm trước, thầy cúng sẽ thắp hương rồi đặt giấy trúc và chén nước xuống góc nhà khấn xin tổ tiên đồng ý cho tổ chức lễ
+ Lễ cúng vào ngày hôm sau gồm: một thầy cúng chính, một thầy cúng phụ, một số nam giới
- Diễn biến hoạt động:
+ Đoàn người thực hiện lễ cúng vào ngày hôm sau gồm: một thầy cúng chính, một thầy cúng phụ và một số nam giới trong làng
+ Đoàn người cùng nhau đi khắp các nhà, vừa đi vừa gõ chiêng trống rộn ràng
+ Họ mang theo nhiều đồ lễ như: dê, gà, rượu ngô, cỏ, …
- Ý nghĩa hoạt động
Cách 3|
Thời điểm diễn ra hoạt động |
Diễn ra 3 năm một lần, vào tháng 5 hoặc tháng 6 âm lịch. |
|
Sự chuẩn bị |
Thầy cúng thắp hương xin tổ tiên đồng ý cho tổ chức lễ rửa làng và hoàn tất các thủ tục để tiến hành lễ rửa làng. |
|
Diễn biến của hoạt động |
- Đoàn người đi làm lễ rửa làng mang theo đồ lễ, đi khắp các nhà, suốt các hang cùng ngõ hẻm trong làng bản, vừa đi vừa gõ chiêng trống rộn ràng nhằm đánh thức những điều đẹp đẽ ngủ quên và xua đi những rủi ro ám ảnh. - Đoàn người tới nhà nào thì gia chủ nhà đó phải chuẩn bị sẵn hình nhân cùng hai bó củi và hai bó cỏ để ngầm bồi dưỡng công xua đuổi tà ma cho thầy cúng với thái độ cung kính, thành khẩn. - Xong phần lễ, mọi người hoan hỉ ăn tiệc, uống rượu mừng, bắt đầu 3 năm yên ổn làm ăn. - Sau lễ cúng, phải 9 ngày sau người lạ mới được bước vào làng, nếu chẳng may người lạ vào làng, người đó phải sửa soạn lễ vật để cúng lại, bù vào lễ cúng đã bị họ làm mất thiêng. |
|
Ý nghĩa của hoạt động |
- Thể hiện những ước vọng tốt lành cho cuộc sống ấm no. - Là tín ngưỡng dân gian và nét đẹp truyền thống góp phần làm giàu có thêm cho bản sắc của cộng đồng dân tộc thiểu số Việt Nam. |
Các bài tập cùng chuyên đề
Hãy kể ngắn gọn một phong tục thể hiện nếp sống gắn bó với thiên nhiên của người Việt Nam (xưa hoặc nay) mà em được biết.
Hẳn em đã từng được nghe giới thiệu về quy tắc hoặc luật lệ của một trò chơi hay hoạt động nào đó. Hãy nêu một vài ấn tượng của em xung quanh việc giới thiệu này.
Theo văn bản Lễ rửa làng của người Lô Lô, các bên tham dự lễ phải làm những gì khi đoàn hành lễ đi quanh làng bản?
Theo em, mục đích của tác giả khi viết văn bản Lễ rửa làng của người Lô Lô là gì? Tác giả đã thực hiện mục đích đó như thế nào?
Văn bản Lễ rửa làng của người Lô Lô nhắc đến nhiều hoạt động diễn ra trong lễ rửa làng của người Lô Lô. Hoạt động nào trong đó phải được thực hiện theo luật lệ, hoạt động nào nằm ngoài luật lệ?
Tính cộng đồng của các hoạt động trong ngày lễ đã được tô đậm qua những thông tin cụ thể nào trong văn bản Lễ rửa làng của người Lô Lô?
Qua đọc văn bản Lễ rửa làng của người Lô Lô, em rút ra được kinh nghiệm gì về cách tạo lập loại văn bản giới thiệu về quy tắc hoặc luật lệ của một trò chơi hay hoạt động?
Viết đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) nêu cảm nhận của em về những giá trị sống được bộc lộ qua lễ rửa làng của người Lô Lô.
Xét về nội dung và cấu trúc, văn bản Lễ rửa làng của người Lô Lô có những điểm gì khác biệt so các văn bản thông tin em đã học?
Nhan đề văn bản Lễ rửa làng của người Lô Lô có thể gợi lên ở người đọc những câu hỏi gì? Theo em, những câu hỏi tiềm ẩn đó đã được tác giả quan tâm giải đáp như thế nào?
Việc duy trì bền vững lễ tục rửa làng cho thấy nét đẹp nào trong lối sống của người Lô Lô trong văn bản Lễ rửa làng của người Lô Lô
Nêu phỏng đoán của em về nét bất biến trong lễ rửa làng được thực hiện theo chu kì của đồng bào Lô Lô trong văn bản Lễ rửa làng của người Lô Lô. Điều gì đã khiến cho một lễ tục giữ được nét bất biến qua năm tháng?
Khi giới thiệu một quy tắc hoặc luật lệ trong trò chơi hay hoạt động, ngoài yêu cầu về sự rõ ràng, muốn văn bản thực sự sinh động, hấp dẫn, người viết cần phải làm gì? Hãy nêu nhận xét về văn bản Lễ rửa làng của người Lô Lô trên phương diện này.
Hãy cho biết ở đoạn trích Lễ rửa làng của người Lô Lô tác giả đang nói về”bước” nào trong toàn bộ quá trình tiến hành lễ rửa làng. Theo em, vì sao không thể lược bỏ đoạn này trong hạn văn bản thông tin giới thiệu về một lễ tục với các quy tắc và luật lệ riêng của nó?
Đoạn trích Lễ rửa làng của người Lô Lô nói về một “phân cảnh” của lễ rửa làng. Những điều cụ thể gì đã được tái hiện ở đây?
Tìm trong đoạn trích Lễ rửa làng của người Lô Lô những cụm từ nói về ý nghĩa của các hoạt động cụ thể mà đồng bào Lô Lô thực hiện trong lễ rửa làng. Em suy nghĩ gì về sự cần thiết của việc làm sáng tỏ ý nghĩa các quy tắc, luật lệ được nói tới trong một văn bản thông tin giới thiệu lễ tục?
Trong các lễ tục khác mà em được biết, có hoạt động nào mang ý nghĩa tương tự những hoạt động được thuật lại trong đoạn trích Lễ rửa làng của người Lô Lô?
Xác định ý nghĩa của các yếu tố hình và nhân trong từ hình nhân và tìm thêm một số từ có một trong hai yếu tố này.
Điền một số thông tin chính về Lễ rửa làng của người Lô Lô được thể hiện trong văn bản vào sơ đồ dưới đây:
|
Lễ rửa làng của người Lô Lô |
|||
|
Thời điểm |
Chuẩn bị |
Diễn biến |
Ý nghĩa |
Viết văn bản Lễ rửa làng của người Lô Lô, tác giả hướng tới mục đích:
Mục đích đó được tác giả thể hiện bằng cách:
Hoạt động trong Lễ rửa làng của người Lô Lô phải được thực hiện theo luật lệ:
Hoạt động trong lễ rửa làng nằm ngoài luật lệ:
Tính cộng đồng của các hoạt động trong ngày lễ Lễ rửa làng của người Lô Lô đã được tô đậm qua các thông tin:
Những kinh nghiệm về cách tạo lập văn bản thông tin giới thiệu về quy tắc hoặc luật lệ của một trò chơi hay hoạt động em rút ra được qua đọc văn bản Lễ rửa làng của người Lô Lô.
Viết đoạn văn (khoảng 5 -7 câu) nêu cảm nhận của em về những giá trị sống được bộc lộ qua lễ rửa làng của người Lô Lô.
Bên cạnh lễ rửa làng độc đáo, thú vị thì người Lô Lô còn có những lễ tiêu biểu gì?
Lễ rửa làng có tên gọi là gì?
Theo người dân Lô Lô, vì sao không gian sinh sống của họ phải được “làm sạch”, “tẩy rửa” theo định kì?
Văn bản Lễ rửa làng của người Lô Lô do ai sáng tác?
