Em hãy đọc kĩ phần (3) của đoạn trích Người thầy đầu tiên và trả lời các câu hỏi sau:
a. Hình ảnh thầy Đuy-sen hiện lên qua lời kể, cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật nào?
b. Những chi tiết tiêu biểu nào được nhà văn sử dụng để khắc họa nhân vật thầy Đuy-sen?
c. Khái quát đặc điểm tính cách nhân vật thầy Đuy-sen
Đọc kĩ phần (3), chú ý những chi tiết về thầy Đuy-sen
Cách 1
a. Hình ảnh thầy Đuy-sen hiện lên qua lời kể, cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật An-tư-nai
b. Những chi tiết tiêu biểu được nhà văn sử dụng để khắc họa nhân vật thầy Đuy-sen:
- Ngôn ngữ đối thoại: trò chuyện, thuyết phục các em nhỏ đi học; động viên, khích lệ An-tư-nai,...
- Hành động: một mình sửa sang nhà kho cũ thành lớp học; bế các em nhỏ qua suối giữa mùa đông buốt giá; kiên trì dạy chữ cho các em bất chấp hoàn cảnh thiếu thốn, khắc nghiệt, khắc nghiệt, sự đơn độc; mơ ước về một tương lai tươi sáng cho học trò
- Cảm xúc, suy nghĩ của An-tư-nai về thầy: cảm nhận về lòng nhân hậu, tình yêu thương của thầy; mong ước thầy là người ruột thịt của mình…
c. Đặc điểm tính cách nhân vật thầy Đuy-sen: có mục đích sống cao đẹp, cương nghị, kiên nhẫn, nhân hậu, vị tha… trong đó, nổi bật nhất là tình cảm yêu thương, hết lòng vì học trò.
Cách 2a. Hình ảnh thầy Đuy-sen hiện lên qua lời kể, cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật: An-tư-nai.
b. Những chi tiết tiêu biểu được nhà văn sử dụng để khắc hoạ nhân vật thầy Đuy-sen là:
+ Thầy bế các em qua suối: lưng thì cõng, tay thì bế.
+ Thầy đi chân không, làm không ngơi tay.
+ Khi thấy An-tư-nai ngã, thầy quẳng tảng đá trên tay, nhảy ngay lại, đỡ lên, rồi bế chạy lên bờ, lót chiếc áo choàng đặt An-tư-nai vào đó.
+ Thày xoa hai chân, bóp chặt đôi tay lạnh cóng và đưa lên miệng hà hơi ấm.
c. Khái quát đặc điểm tính cách nhân vật thầy Đuy-sen:
Thầy Đuy-sen là một người thầy chu đáo, tận tâm và thương yêu học trò.
Cách 3a. Hình ảnh thầy Đuy-sen hiện lên qua lời kể, cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật An-tư-nai.
b. Những chi tiết được nhà văn sử dụng để khắc họa nhân vật thầy Đuy-sen:
- Bế hoặc cõng các em nhỏ qua suối.
- Lấy đá và những tảng đất cỏ đắp thành các ụ nhỏ trên lòng suốt để bước qua cho khỏi bị ướt chân.
- Khi An-tư-nai bị ngã ở suối, thầy đỡ An-tư-nai lên, đỡ lên bờ, lót chiếc áo choàng cho An-tư-nai ngồi và chăm sóc, sau đó một mình làm hết việc lấy đá và những tảng đất cỏ đắp thành các ụ.
Các bài tập cùng chuyên đề
Hãy kể ngắn gọn về một thầy, cô giáo mà em đặc biệt yêu quý.
Người kể chuyện ở văn bản Người thầy đầu tiên là ai?
Người kể chuyện ở phần (4) văn bản Người thầy đầu tiên là ai?
Người kể chuyện Người thầy đầu tiên băn khoăn, trăn trở về điều gì?
Xác định người kể chuyện và ngôi kể trong từng phần của đoạn trích Người thầy đầu tiên.
Các nhân vật người kể chuyện trong đoạn trích Người thầy đầu tiên có mối quan hệ với nhau như thế nào?
Qua cuộc trò chuyện giữa các bạn nhỏ và thầy Đuy-sen ở phần (2) văn bản Người thầy đầu tiên, em hình dung như thế nào về hoàn cảnh sống của An-tư-nai?
An-tư-nai đã dành cho thầy Đuy-sen tình cảm như thế nào? Nhờ “người thầy đầu tiên” ấy, cuộc đời An-tư-nai đã thay đổi ra sao?
Ở phần (4) văn bản Người thầy đầu tiên, nhân vật người họa sĩ đã có những ý tưởng gì cho bức tranh vẽ thầy Đuy-sen? Em ủng hộ ý tưởng nào của họa sĩ?
Theo em, cách nhà văn thay đổi kiểu người kể chuyện ở các phần trong đoạn trích Người thầy đầu tiên có tác dụng gì?
Viết đoạn văn (khoảng 5-7 câu) kể lại nội dung của phần (1) hoặc phần (4) văn bản Người thầy đầu tiên bằng lời của người kể chuyện ngôi thứ ba.
Câu chuyện Người thầy đầu tiên được kể bằng lời của những nhân vật nào? Hãy giới thiệu ngắn gọn về họ
Đọc văn bản Người thầy đầu tiên, em hình dung như thế nào về cô bé An-tư-nai (hoàn cảnh sống, đặc điểm tính cách,...)?
Nêu cảm nhận của em về nhân vật thầy Đuy-sen trong Người thầy đầu tiên. Điều gì ở thầy Đuy-sen gây ấn tượng nhất với em?
Hãy kể lại một sự kiện trong câu chuyện Người thầy đầu tiên bằng lời của nhân vật thầy Đuy-sen
Vì sao nhân vật An-tư-nai quyết định trút lại bao ki-giắc ở trường Đuy-sen?
Nêu những cảm xúc, suy nghĩ của An-tư-nai sau khi trút lại bao ki-giắc ở trường. Theo em, điều gì khiến An-tư-nai có tâm trạng như vậy?
Liên hệ với nội dung phần (3) của văn bản Người thầy đầu tiên trong SGK và chỉ ra những chi tiết cho thấy thầy Đuy-sen biết người trút lại bao ki-giắc ở trường chính là An-tư-nai. Điều đó có ý nghĩa như thế nào với An-tư-nai?
Em hãy dựa vào các chi tiết miêu tả hành động, cảm xúc, suy nghĩ của An-tư-nai trong đoạn trích trên để khái quát đặc điểm tính cách của nhân vật
Tìm các phó từ bổ nghĩa cho danh từ trong đoạn văn sau và cho biết mỗi phó từ bổ sung ý nghĩa gì:
Không biết vì tôi giận các bạn đã không nghe tôi nên cứ muốn làm theo ý mình, hay từ thuở bé mọi ước nguyện, mọi ý muốn của tôi đều bị chôn vùi dưới những lời mắng chửi, những cái bạt tai của những con người phũ phàng; chỉ biết là tôi vẫn thấy muốn làm việc gì để cảm ơn con người thật ra không quen biết ấy, để đền đáp lại nụ cười đã sưởi ấm lòng tôi, đền đáp lòng tin cậy của người ấy đối với tôi, đền đáp mấy câu nói nhân từ ấm áp
Tìm các phó từ bổ nghĩa cho động từ trong những câu sau và cho biết mỗi phó từ bổ sung ý nghĩa gì:
a. Cho đến nay tôi cẫn không hiểu hôm ấy cái gì xui khiến tôi dám làm một việc như thế
b. Bởi vì tôi đã làm được một việc nhỏ hữu ích
c. Hãy nhìn xem tôi đang kiêu hãnh chừng nào!
Đọc văn bản Người thầy đầu tiên và điền thông tin vào các ô trong bảng:
Mối quan hệ giữa các nhân vật người kể chuyện trong văn bản Người thầy đầu tiên.
Đọc phần (2) của văn bản Người thầy đầu tiên trong SGK (tr.66-67) và hình dung về hoàn cảnh sống của An-tư-nai:
Những lời nói của An-tư-nai và các bạn giúp em có hình dung:
Đọc phần (3) của văn bản Người thầy đầu tiên trong SGK (tr.67-70) và thực hiện các yêu cầu:
1. Điền các thông tin theo gợi dẫn:
|
Hành động của thầy Đuy-sen khi các em học sinh không thể lội qua con suối lạnh: |
Thái độ của thầy Đuy-sen trước những lời lăng mạ của bọn nhà giàu |
|
Hành động của thầy Đuy sen khi An-tư-nai bị ngã xuống dòng nước: |
Lời động viên, khen ngợi của thầy với An-tư-nai: |
2. Từ sơ đồ trên, khái quát đặc điểm tính cách nhân vật thầy Đuy-sen
Tình cảm của An-tư-nai dành cho thầy Đuy-sen trong Người thầy đầu tiên.
Những thay đổi của cuộc đời An-tư-nai nhờ thầy Đuy-sen.
Ở phần (4) văn bản Người thầy đầu tiên, nhân vật người họa sĩ đã có những ý tưởng cho bức tranh thầy Đuy-sen
Ý tưởng của người họa sĩ mà em ủng hộ (Nên vẽ hình ảnh nào? Đặt tên bức tranh là gì? Vì sao?
Tác dụng của việc nhà văn thay đổi kiểu người kể chuyện ở các phần trong văn bản Người thầy đầu tiên:
Viết đoạn văn (khoảng 5-7 câu) kể lại nội dung của phần (1) hoặc phần (4) văn bản Người thầy đầu tiên bằng lời của người kể chuyện ngôi thứ ba.
