Đề bài

Đặc điểm của truyện lịch sử được thể hiện qua những yếu tố nào ở văn bản Bên bờ Thiên Mạc?

Phương pháp giải

Đọc kĩ văn bản

Lời giải của GV Loigiaihay.com

Cách 1

Đặc điểm của truyện lịch sử được thể hiện qua những yếu tố:

- Văn bản Bên bờ Thiên Mạc có nội dung liên quan đến các nhân vật lịch sử như Trần Quốc Tuấn, Trần Bình Trọng.

- Văn bản cũng có nội dung liên quan đến sự kiện lịch sử: Cuộc chiến đánh quân Mông-Nguyên lần thứ hai của quân đội nhà Trần.

- Văn bản không đơn thuần là kể lại sự kiện lịch sử, con người có thật mà có sự đan xen với yếu tố hư cấu, tưởng tượng, có sự bổ sung, sáng tạo của tác giả.

- Bối cảnh của văn bản là một hoàn cảnh xã hội cụ thể đặt trong một sự kiện lịch sử cuộc chiến đánh quân Mông-Nguyên lần thứ hai của quân đội nhà Trần.

- Nhân vật chính trong Bên bờ Thiên Mạc (Hà Ân), ngoài những nhân vật chính có thật trong lịch sử như Trần Quốc Tuấn, Trần Bình Trọng còn có các nhân vật hư cấu như cha con ông già Màn Trò - Hoàng Đỗ.

- Văn bản có các từ ngữ chỉ tước hiệu hay danh xưng thời phong kiến như: nô tì, tướng quân...

Cách 2

- Nội dung: liên quan đến các nhân vật lịch sử như Trần Quốc Tuấn, Trần Bình Trọng.

- Sự kiện lịch sử: Cuộc chiến đánh quân Mông-Nguyên lần thứ hai của quân đội nhà Trần.

- Đan xen với yếu tố hư cấu, tưởng tượng, có sự bổ sung, sáng tạo của tác giả.

- Bối cảnh: cuộc chiến đánh quân Mông-Nguyên lần thứ hai của quân đội nhà Trần.

- Nhân vật chính: Trần Quốc Tuấn, Trần Bình Trọng, các nhân vật hư cấu như cha con ông già Màn Trò - Hoàng Đỗ.

- Từ ngữ chỉ tước hiệu hay danh xưng thời phong kiến: nô tì, tướng quân...

Các bài tập cùng chuyên đề

Bài 1 :

Đọc trước đoạn trích truyện Bên bờ Thiên Mạc; tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Hà Ân.

Xem lời giải >>
Bài 2 :

Trần Quốc Tuấn đã giao nhiệm vụ gì cho Hoàng Đỗ trong văn bản Bên bờ Thiên Mạc?

Xem lời giải >>
Bài 3 :

Trong văn bản Bên bờ Thiên Mạc, khi nhận được nhiệm vụ, thái độ của Hoàng Đỗ như thế nào?

Xem lời giải >>
Bài 4 :

Phần thưởng xứng đáng mà Trần Bình Trọng đã trao cho cậu bé Hoàng Đỗ trong văn bản Bên bờ Thiên Mạc là gì?

Xem lời giải >>
Bài 5 :

Hãy hình dung về nỗi xúc động của ông già Màn Trò trong văn bản Bên bờ Thiên Mạc.

Xem lời giải >>
Bài 6 :

Tác phẩm Bên bờ Thiên Mạc gắn liền với sự kiện lịch sử nào của dân tộc? Xác định nội dung chính của mỗi phần trong đoạn trích.

Xem lời giải >>
Bài 7 :

Hãy liệt kê tên các nhân vật trong đoạn trích Bên bờ Thiên Mạc. Những nhân vật nào là nhân vật có thật trong lịch sử?

Xem lời giải >>
Bài 8 :

Nêu một số chi tiết cụ thể (lời nói, suy nghĩ, hành động,…) mà tác giả đã sử dụng để khắc họa về Trần Bình Trọng, Trần Quốc Tuấn và Hoàng Đỗ trong văn bản Bên bờ Thiên Mạc. Từ đó, nhận xét về tính cách, phẩm chất của ba nhân vật ấy.

Xem lời giải >>
Bài 9 :

Trong đoạn trích Bên bờ Thiên Mạc, điều gì gây ấn tượng sâu sắc nhất đối với em? Vì sao?

Xem lời giải >>
Bài 10 :

Đoạn trích Bên bờ Thiên Mạc giúp em hiểu thêm được gì về tấm lòng của những người con nước Việt khi đất nước có giặc ngoại xâm?

Xem lời giải >>
Bài 11 :

Đoạn trích Bên bờ Thiên Mạc gồm những nhân vật nào?

A. Trần Bình Trọng, Trần Hưng Đạo, cha con ông già Màn Trò

B. Trần Bình Trọng, Trần Hưng Đạo, cha con ông già Màn Trò, người dân Thiên Mạc

C. Trần Bình Trọng, Trần Hưng Đạo, ông già Màn Trò, người dân Thiên Mạc

D. Trần Bình Trọng, Trần Hưng Đạo, ông già Màn Trò, người dân Thiên Mạc, quân Nguyên

Xem lời giải >>
Bài 12 :

Trong văn bản Bên bờ Thiên Mạc, nhân vật Hoàng Đỗ được Trần Quốc Tuấn giao nhiệm vụ gì?

A. Do thám về tin tức giặc Nguyên

B. Chỉ đường cho vua Trần vượt bãi lầy ở Màn Trò

C. Nhận bản lệnh trao cho Thượng tướng quân

D. Cùng Trần Bình Trọng chặn quân giặc ở bờ sông Thiên Mạc

Xem lời giải >>
Bài 13 :

Đặc điểm của truyện lịch sử được thể hiện qua những yếu tố nào ở văn bản Bên bờ Thiên Mạc?

Xem lời giải >>
Bài 14 :

Trong đoạn trích Bên bờ Thiên Mạc, điều gì gây ấn tượng sâu sắc nhất đối với em? Vì sao?

Xem lời giải >>
Bài 15 :

Đoạn trích Bên bờ Thiên Mạc giúp em hiểu thêm được gì về tấm lòng của những người con nước Việt khi đất nước có giặc ngoại xâm?

Xem lời giải >>
Bài 16 :

Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi bên dưới:

“Trần Bình Trọng lần trong mình để tìm thưởng cho cậu bé gia nô một vật gì trước lúc lên đường. Ông muốn vật ấy phải xứng với một cậu bé như Hoàng Đỗ. Nhưng ngoài bộ quần áo chiến và thanh kiếm dùng làm vật giữ mình ra, Trần Bình Trọng không còn vật gì khác.

Bất chợt nhìn xuống mặt Hoàng Đỗ, Trần Bình Trọng sực nghĩ ra một điều lớn lao. Ông trang nghiêm bảo cậu bé nô tì:

- Em hãy quỳ xuống và ngẩng mặt lên!

Trần Bình Trọng rút kiếm, cầm lên phía mũi nhọn. Ông tha thiết nói:

- Lòng em hẳn khao khát điều này.

Trần Bình Trọng dùng mũi kiếm rạch lên trán Hoàng Đỗ thành một ô vuông nhỏ và lột làn da có thích chàm ba chữ “Quan trung khách”, ba chữ phân biệt những

người dân tự do với các nô tì thân phận gần như loài vật. Máu từ trán Hoàng Đỗ chảy xuống khuôn mặt rạng rỡ của cậu bé chăn ngựa. Trần Bình Trọng cắt một vật áo chiến của mình và dùng thuốc dấu buộc trán cho Hoàng Đỗ. Đây là món thuốc gia truyền rất hiệu nghiệm mà ông luôn luôn đem theo bên mình. Ông đặt hai tay lên đôi vai của cậu bé và nói với tất cả niềm xúc động, trìu mến của mình:

- Hoàng Đỗ! Kể từ lúc này, em không còn là một nô tì nữa. Kể từ lúc này, em là em nuôi của ta! Em có bằng lòng không?

Hoàng Đỗ toan cúi lạy Trần Bình Trọng để tạ ơn nhưng ông ngăn lại và ôm cậu bé vào lòng.”.

a) Trong đoạn trích, phần thưởng mà Trần Bình Trọng đã trao cho cậu bé Hoàng Đỗ là gì?

b) Trần Bình Trọng thiết tha nói: “Lòng em hẳn khao khát điều này”. Em hiểu câu nói ấy như thế nào?

c) Ba chữ “Quan trung khách” trong đoạn trích mang ý nghĩa gì?

d) Thái độ và tình cảm của Trần Bình Trọng dành cho cậu bé Hoàng Đỗ ra sao?

Xem lời giải >>