Khái niệm văn bản thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên
1.1. Văn bản thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên là loại văn bản thông tin nhằm giới thiệu những hiểu biết khoa học cơ bản về hiện tượng đó. Nội dung chính của loại văn bản này thường tập trung vào một số thông tin chính như: Đó là hiện tượng gì? Biểu hiện như thế nào? Vì sao có hiện tượng này? Những tác dụng hoặc tác hại của hiện tượng thiên nhiên ấy là gì? Tận dụng hoặc phòng chống, khắc phục tác động của hiện tượng đó như thế nào?... Các văn bản Sao băng, Nước biển dâng: bài toán khó cần giải trong thế kỉ XXI và Lũ lụt là gì? – Nguyên nhân và tác hại trong phần Đọc hiểu của bài học này đều là văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên.
1.2. Để viết được bài thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên, các em cần chú ý.
– Xác định hiện tượng tự nhiên cần giới thiệu, giải thích. Lưu ý chọn những hiện tượng tự nhiên gần gũi với cuộc sống, hấp dẫn và phù hợp với trình độ hiểu biết của lứa tuổi,...
– Tìm hiểu về hiện tượng tự nhiên đã xác định thông qua sách, báo, tài liệu khoa học, Internet, đặc biệt, cần vận dụng các hiểu biết từ những môn học khác như: Khoa học tự nhiên, Lịch sử và Địa lí,...
– Dựa vào thông tin thu được từ các tài liệu tin cậy, tổng hợp thành bài viết của cá nhân. Những thông tin, số liệu và nội dung dẫn nguyên văn cần ghi rõ nguồn trích và có thể nêu tên các tài liệu đã tham khảo ở cuối văn bản.
– Tìm ý và lập dàn ý cho bài thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên.
Các bài tập cùng chuyên đề
Trong đời sống, không ít lần ta gặp các hiện tượng tự nhiên đặc biệt, có khi kì thú, có khi đáng lo ngại. Đối diện với chúng, trong ta nảy sinh nhu cầu giải thích nhằm thỏa mãn nhu cầu hiểu biết, khám phá, chinh phục. Viết bài văn thuyết minh thể hiện nội dung này thực sự là một trải nghiệm thú vị, tạo cho em cơ hội chia sẻ với mọi người những hiểu biết bổ ích có được qua khảo sát, nghiên cứu riêng hoặc qua tiếp nhận những thông tin đáng tin cậy từ các tài liệu khoa học.
Yêu cầu:
- Nêu được hiện tượng tự nhiên cần giải thích
- Nêu được các biểu hiện cơ bản của hiện tượng tự nhiên cần giải thích
- Trình bày được căn cứ xác đáng để giải thích hiện tượng tự nhiên đã chọn
- Nói rõ ảnh hưởng, tác động của hiện tượng tự nhiên đó đối với cuộc sống con người.
Xác định bố cục của bài viết (trang 49, SGK Chân trời sáng tạo) và nội dung chính của từng phần
Các đề mục có mối quan hệ như thế nào với nhan đề? Nhận xét về hình thức trình bày nhan đề, các đề mục và tác dụng của chúng
Tác giả in đậm những từ ngữ nào? Mục đích in đậm là gì? (trang 49, SGK Chân trời sáng tạo)
Tác giả chủ yếu chọn cách trình bày thông tin như thế nào trong bài viết (trang 49, SGK Chân trời sáng tạo)? Dựa vào đâu em có thể xác định được như vậy? Hiệu quả của cách trình bảy đó là gì?
Nhận xét về cách sử dụng từ ngữ của bài viết (trang 49, SGK Chân trời sáng tạo).
Bài viết (trang 49, SGK Chân trời sáng tạo) đã sử dụng loại phương tiện phi ngôn ngữ nào? Chỉ ra hiệu quả và cách thức trình bày của loại phương tiện ấy trong văn bản.
Trường em tổ chức tuần lễ “Nhà khoa học tương lai” để học sinh tìm hiểu về những bí ẩn của thế giới tự nhiên. Em hãy viết bài văn thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên mà bản thân quan tâm để tham gia tuần lễ này.
Đề bài: Giới thiệu hiện tượng núi lửa
Văn bản thuyết minh là gì?
-
A.
Là văn bản dùng để trình bày sự việc, diễn biến, nhân vật theo một trật tự nhất định để dẫn đến một kết thú nhằm thuyết phục người đọc, người nghe
-
B.
Là văn bản trình bày chi tiết, cụ thể cho ta cảm nhận được sự vật, con người một cách sinh động và cụ thể
-
C.
Là văn bản trình bày những quan điểm, ý kiến thành những luận điểm
-
D.
Là văn bản dùng phương thức trình bày, giới thiệu, giải thích đặc điểm, tính chất, ... của sự vật, hiện tượng
Thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên là văn bản được viết ra nhằm mục đích gì?
-
A.
Trình bày ý kiến, nguyện vọng của người viết
-
B.
Đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân xe xét, giải quyết một vấn đề của đời sống
-
C.
Chia sẻ những cảm nhận, đánh giá của người viết về một cuốn sách, khuyến khích mọi người đọc sách
-
D.
Cung cấp thông tin cho người đọc về nguyên nhân xuất hiện và cách thức diễn ra của một hiện tượng tự nhiên
Đâu không phải bài văn thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên?
-
A.
Viết bài văn thuyết minh về hiện tượng tự nhiên sóng thần
-
B.
Viết bài văn thuyết minh về hiện tượng tự nhiên lũ lụt
-
C.
Viết bài văn kể lại chuyến về Ba Tri thăm Di tích lịch sử Mộ và Khu tưởng niệm Nguyễn Đình Chiểu.
-
D.
Viết bài văn thuyết minh về hiện tượng tự nhiên sao băng
Thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên thuộc kiểu văn bản gì?
-
A.
Văn bản nghị luận
-
B.
Văn bản thông tin
-
C.
Truyện ngắn
-
D.
Tiểu thuyết
