Đọc đoạn văn sau: “Chao ôi! Đối với những người ở quanh ta, nếu ta không cố tìm mà hiểu họ, thì ta chỉ thấy họ gàn dở, ngu ngốc, bần tiện, xấu xa, bỉ ổi… toàn những cớ để cho ta tàn nhẫn, không bao giờ ta thấy họ là những người đáng thương, không bao giờ ta thương…” (Lão Hạc). Cho biết:
a. Đoạn văn là lời của ai nói với ai, trong trường hợp nào và với mục đích gì?
b. Tinh thần “cố tìm mà hiểu" “những người quanh ta" có ý nghĩa, tác dụng gì đối với chính nhà văn Nam Cao trong trường hợp ông viết Lão Hạc?
Đọc kĩ văn bản
Cách 1
a. Đoạn văn trên là dòng suy nghĩ của nhân vật ông giáo trong truyện ngắn "Lão Hạc" của Nam Cao.
Suy nghĩ ấy được diễn ra trong hoàn cảnh:
+Kể cho vợ nghe về việc Lão Hạc sang nhờ ông giáo giữ tiền và tài sản cho con và gửi tiền làm ma sau này lão Hạc chết và lời đề nghị giúp đỡ của ông giáo đối với Lão Hạc
b. Là con người, ai cũng có những nỗi khổ của riêng mình. Khi chúng ta “cố mà tìm hiểu" “những người quanh ta" sẽ cho chúng ta cách nhìn vị tha hơn về những người xung quanh, ta nên có cái nhìn thấu hiểu và đồng cảm với những nỗi khổ đau của họ.
Cách 2a. Đoạn văn là lời của ông giáo nói với người đọc, khi kể cho vợ nghe về việc lão Hạc sang nhờ ông giáo giữ tiền và tài sản cho con và gửi tiền làm ma sau này lão Hạc chết và lời đề nghị giúp đỡ của ông giáo đối với lão Hạc. Nhằm bộc lộ dòng suy nghĩ của ông giáo về cách nhìn người, nhìn đời bằng đôi mắt thấu hiểu, nhân hậu, đồng cảm để phát hiện ra vẻ đẹp tiềm ẩn của họ.
b. “Cố tìm mà hiểu” là hành động của con người biết thấu hiểu, đồng cảm trước những hành động, thậm chí là thông cảm trước sai lầm của người khác. Những câu văn trên là những bài học về cách nhìn đời, nhìn người khác phải bằng đôi mắt thấu hiểu, đồng cảm để phát hiện ra vẻ đẹp tiềm ẩn bên trong của họ, bị cuộc sống toan tính, đời thừa che lấp mất.
Cách 3a. Phân tích ngữ cảnh:
-Lời nói: Lời nói này được nhân vật ông giáo - người kể chuyện trong tác phẩm Lão Hạc - thốt ra.
-Đối tượng: Lời nói này được ông giáo nhắc nhở bản thân và người đọc về tầm quan trọng của việc thấu hiểu người khác.
-Hoàn cảnh: Lời nói này xuất hiện sau khi ông giáo hiểu ra nguyên nhân cái chết bi thảm của Lão Hạc. Ông giáo đã hối hận vì không hiểu được hoàn cảnh và nỗi khổ tâm của Lão Hạc.
-Mục đích: Lời nói này thể hiện sự thức tỉnh của ông giáo về tầm quan trọng của việc thấu hiểu con người. Đồng thời, tác giả nhắc nhở người đọc về bài học nhân văn sâu sắc này.
b. Ý nghĩa, tác dụng của tinh thần “cố tìm mà hiểu" “những người quanh ta":
-Đối với nhà văn Nam Cao:
+Giúp ông sáng tạo nên những nhân vật chân thực, sinh động:
Nhờ thấu hiểu cuộc sống và con người, Nam Cao đã xây dựng nên những nhân vật mang đậm dấu ấn hiện thực, có tính cách phức tạp, nội tâm sâu sắc như Lão Hạc, Binh Tư, ông giáo,...
Các nhân vật của Nam Cao không chỉ gây ấn tượng bởi số phận bi thảm mà còn bởi tâm hồn đẹp đẽ và những phẩm chất tốt đẹp ẩn sâu bên trong.
+Giúp ông thể hiện giá trị nhân đạo sâu sắc trong tác phẩm:
Nhờ thấu hiểu nỗi khổ của người nông dân, Nam Cao đã thể hiện sự đồng cảm sâu sắc với họ và lên án xã hội phong kiến bất công đã đẩy họ vào bước đường cùng.
Các tác phẩm của Nam Cao không chỉ tố cáo xã hội thối nát mà còn ca ngợi những phẩm chất tốt đẹp của người nông dân Việt Nam.
Các bài tập cùng chuyên đề
Nam Cao sinh ra ở đâu?
-
A.
Mỹ Hào, Hưng Yên
-
B.
Bình Lục, Hà Nam
-
C.
Lí Nhân, Hà Nam
-
D.
Nghi Xuân, Hà Tĩnh
Nam Cao xuất thân trong một gia đình như thế nào?
-
A.
Gia đình quan lại
-
B.
Gia đình có truyền thống nho học
-
C.
Gia đình nông dân
-
D.
Gia đình có truyền thống yêu nước
Vì sao Nam Cao phải trở về quê sống sau hơn ba năm ở Sài Gòn?
-
A.
Vì cha mẹ lâm bệnh nặng
-
B.
Vì thể chất yếu, ốm đau nhiều
-
C.
Về quê chịu tang mẹ
-
D.
Về quê chịu tang cha
Nam Cao ra nhập Hội Văn hóa cứu quốc năm bao nhiêu?
-
A.
1943
-
B.
1944
-
C.
1945
-
D.
1946
Nam Cao ra nhập Đảng Cộng sản Việt Nam năm bao nhiêu?
-
A.
1946
-
B.
1947
-
C.
1948
-
D.
1949
Quan điểm sáng tác của Nam Cao:
-
A.
Quan điểm “nghệ thuật vị nhân sinh”
-
B.
“Một tác phẩm thật giá trị, phải vượt lên trên tất cả các bờ cõi và giới hạn, phải là một tác phẩm chung cho cả loài người. Nó phải chứa đựng được một cái gì lớn lao, mạnh mẽ, vừa đau đớn, lại vừa phấn khởi. Nó ca tụng lòng thương, tình bác ái, sự công bình,…Nó làm cho người gần người hơn”
-
C.
Văn chương không cần đến những người thợ khéo tay, làm theo một vài kiểu mẫu đưa cho. Văn chương chỉ dung nạp những người biết đào sâu, biết tìm tòi, khơi những nguồn chưa ai khơi, và sáng tạo những cái gì chưa có”
-
D.
Tất cả các đáp án trên
Tác phẩm nào dưới đây không phải sáng tác của Nam Cao?
-
A.
Sống mòn
-
B.
Lão Hạc
-
C.
Đôi mắt
-
D.
Sợi tóc
Tác phẩm Sống mòn của Nam Cao thuộc thể loại:
-
A.
Kịch
-
B.
Truyện ngắn
-
C.
Tiểu thuyết
-
D.
Truyện vừa
Đáp án nào dưới đây không phải phong cách sáng tác của Nam Cao?
-
A.
Đề cao tư tưởng con người
-
B.
Đi sâu khám phá nội tâm nhân vật
-
C.
Thường viết về những cái nhỏ nhặt nhưng lại mang ý nghĩa triết lý sâu sắc
-
D.
Thường viết những truyện không có cốt truyện, đi sâu vào khai thác thế giới nội tâm nhân vật với những cảm xúc mong manh, mơ hồ trong cuộc sống hàng ngày.
Năm 1996, Nam Cao được nhận giải thưởng:
-
A.
Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật
-
B.
Giải thưởng Hồ Chí Minh về khoa học kĩ thuật
-
C.
Giải thưởng Văn học ASEAN
-
D.
Giải thưởng Văn học
Nam Cao thường sáng tác thể loại nào?
-
A.
Truyện ngắn, tiểu thuyết, kịch, truyện ký
-
B.
Truyện ngắn, tiểu thuyết, thơ, truyện ký
-
C.
Phóng sự, tiểu thuyết, kịch, truyện ký
-
D.
Tản văn, tùy bút, kịch, truyện ký
Quan niệm sáng tác của Nam Cao là gì?
-
A.
Nghệ thuật vị nghệ thuật
-
B.
Nghệ thuật vị nhân sinh
-
C.
Nghệ thuật vị nghệ sĩ
-
D.
Tất cả các đáp án trên
Nam Cao có vai trò thế nào trong nền văn học Việt Nam?
-
A.
Là cây bút tiêu biểu của nền văn học trung đại
-
B.
Là cây bút tiêu biểu của nền văn học hiện đại
-
C.
Là cây bút xuất sắc của nền văn học trung đại
-
D.
Là cây bút xuất sắc của nền văn học hiện đại
Nhà văn Nam Cao mất năm 36 tuổi, trong trường hợp nào?
-
A.
Bị bệnh
-
B.
Bị địch bắt giam và tra tấn dã man
-
C.
Bị địch phục kích và hi sinh.
-
D.
Cả A, B, C đều sai.
Từ nào nói đúng nhất tình cảnh của Lão Hạc?
-
A.
Nguy hiểm
-
B.
Bi đát
-
C.
Éo le
-
D.
Đáp án B và C
Hãy hình dung khi con người rơi vào tình cảnh nghèo đói và túng quẫn, họ sẽ có cách phản ứng như thế nào?
Câu chuyện trong đoạn này được kể qua điểm nhìn của ai?
Đây là lời kể của ai?
Bạn nghĩ gì về tình cảm, thái độ của lão Hạc dành cho con qua đoạn văn này?
Đoạn văn này cho thấy lão Hạc là người như thế nào?
Đây là lời của nhân vật “tôi" hay lão Hạc?
Bạn có đồng tình với suy nghĩ của ông giáo về lão Hạc trong đoạn này?
Tóm tắt cốt truyện Lão Hạc
Nêu một số nét tính cách nổi bật của nhân vật lão Hạc và cho biết:
a. Lão Hạc tiêu biểu cho tầng lớp nào trong xã hội đương thời?
b.Hoàn cảnh sống đã tác động như thế nào đến số phận, tính cách của nhân vật?
Xác định ngôi kể, điểm nhìn và chỉ ra tác dụng của cách sử dụng ngôi kể, điểm nhìn đó trong văn bản.
Bạn suy nghĩ gì về cái chết của lão Hạc? Vì sao một người gần gũi, thân tình với lão Hạc như nhân vật ông giáo mà vẫn có lúc không hiểu hoặc hiểu lầm lão Hạc?
Đọc Lão Hạc, bạn nhận xét như thế nào về cuộc sống của người dân nghèo ở nông thôn Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám năm 1945?
Theo bạn, tác phẩm Lão Hạc của Nam Cao được viết theo phong cách lãng mạn hay phong cách hiện thực? Căn cứ vào đâu để bạn khẳng định như vậy?
Đáp án nào dưới đây đúng khi nói về tác giả?
-
A.
Học hết bậc Thành chung, Nam Cao vào Sài Gòn kiếm sống và bắt đầu sáng tác
-
B.
Con người Nam Cao nhìn bề ngoài có vẻ lạnh lùng, ít nói, nhưng đời sống nội tâm lại rất phong phú, luôn luôn sôi sục, có khi căng thẳng
-
C.
Sáng tác của Nam Cao trước Cách mạng tập trung vào hai đề tài chính là người trí nghèo và người nông dân nghèo
-
D.
Tất cả các đáp án trên
Từ " lão" trong tác phẩm tương đương với từ lão nào trong các dòng sau đây?
-
A.
Ông lão
-
B.
Lão nghệ nhân
-
C.
Bệnh lão hóa
-
D.
Lão thầy bói