- Xác định rõ yêu cầu nghị luận (nếu là bài làm theo đề đã cho thì yêu cầu này được thể hiện ở đề bài).
- Đọc lại tác phẩm hài kịch là đối tượng phân tích.
- Xác định vấn đề cụ thể (nội dung, hình thức) mà bài viết sẽ tập trung làm sáng rõ.
- Thực hiện các bước theo quy trình viết bài văn nghị luận.
- Chú ý lựa chọn, sử dụng bằng chứng trong tác phẩm để lí giải, phân tích, dưa ra nhận xét, góp phần khẳng định giá trị của tác phẩm.
- Bài viết cần tránh việc chỉ kể lại đơn thuần nội dung hay nhận xét về giá trị nội dung, nghệ thuật một cách chung chung, thiếu thuyết phục.
a. Chuẩn bị
- Huy động những hiểu biết có được sau khi học các văn bản kịch
- Xác định các yếu tố nội dung và hình thức nghệ thuật đặc sắc của đoạn trích để tập trung làm sáng rõ khi phân tích
b. Tìm ý và lập dàn ý
- Tìm ý cho bài viết bằng cách đặt và trả lời các câu hỏi:
+ Tình huống của đoạn trích là gì? Có những nhân vật nào?
+ Các nhân vật có đặc điểm gì, đại diện cho kiểu người nào?
+ Hành động và lời thoại của các nhân vật được khắc hoạ ra sao?
+ Có những chi tiết vô lí, gây cười nào thể hiện tính hài kịch của đoạn trích?
+ Có những xung đột nào trong đoạn trích? Kết quả giải quyết là gì?
+ Em có nhận xét gì về giá trị nội dung, nghệ thuật của đoạn trích?
- Lập dàn ý theo bố cục ba phần:
c. Viết
- Dựa vào dàn ý đã làm để viết bài văn hoàn chỉnh.
- Lưu ý:
+ Khi viết, chú ý kết hợp các thao tác nghị luận: phân tích, giải thích, chứng minh, bình luận.
+ Cần bám sát vào các đặc trưng của thể loại hài kịch (đã cung cấp trong phần Kiến thức ngữ văn ở Bài 4) để phân tích đoạn trích.
+ Lựa chọn, sử dụng ngôn từ giàu hình ảnh, cảm xúc.
d. Kiểm tra và chỉnh sửa