Đề bài

Lập dàn ý cho bài văn phân tích một tác phẩm truyện (tự chọn) theo gợi ý:

Phương pháp giải

Gợi nhớ lại kiến thức phần viết, phân tích một tác phẩm truyện.

Lời giải của GV Loigiaihay.com

I. Mở bài

- Giới thiệu vài nét cơ bản về tác giả O.Hen-ri: một nhà văn Mỹ chuyên viết truyện ngắn, nổi tiếng với những tác phẩm thấm đẫm tinh thần nhân đạo, tình yêu thương những con người nghèo khổ

- Chiếc lá cuối cùng là một truyện ngắn thấm đẫm tinh thần nhân văn như thế: kể lại việc làm mang đầy ý nghĩa nhân đạo của cụ Bơ-men - vẽ chiếc lá thường xuân cuối cùng để cứu sống Giôn-xi

II. Thân bài

1. Nhân vật Giôn-xi

- Giôn-xi là một họa sĩ nghèo mắc bệnh sưng phổi

- Khi bị bệnh, cô đã vô cùng tuyệt vọng:

+ Mở to cặp mắt thẫn thờ và thều thào ra lệnh

+ Suy nghĩ rằng khi chiếc lá cuối cùng rụng thì cô sẽ chết

→ Tinh thần suy sụp, mất hết niềm tin, nghị lực, tâm trạng buông xuôi, tuyệt vọng. (lưu ý chi tiết sử dụng từ láy)

- Thái độ của Giôn-xi khi nhìn thấy chiếc lá cuối cùng không rụng:

Tự thấy mình là hư

Muốn ăn cháo, uống nước, muốn soi gương và muốn vẽ

→ Tâm trạng hoàn toàn thay đổi, cô thoát khỏi cái chết, có tình yêu cuộc sống, yêu nghệ thuật

- Sự dai dẳng của chiếc lá chính là nguồn gốc hồi sinh tâm trạng của Giôn-xi

→ Con người cần phải có niềm tin, nghị lực để chiến thắng bệnh tật và vượt lên chính mình

2. Nhân vật Xiu

- Xiu là một cô gái có tấm lòng nhân hậu, đức hi sinh, có sự đồng cảm sâu sắc và yêu thương bạn như người thân ruột thịt:

+ Khi Giôn-xi bị bệnh: Lo lắng, luôn động viên, chăm sóc Giôn-xi

+ Xiu sợ khi chỉ còn 1 chiếc là thường xuân cuối cùng còn bám lại trên tường khiến Giôn-xi càng mất đi hi vọng sống.

→ Tình cảm chân thành của Xiu với cô bạn yếu đuối trọ cùng

- Xiu kể về cái chết của cụ Bơ-men bằng một giọng cảm động và chân thành còn có cả sự biết ơn khôn xiết

→ Thể hiện sự kính trọng, thương nhớ, khâm phục cụ Bơ-men

3. Nhân vật cụ Bơ-men

- Là một họa sĩ già, nghèo, chưa có thành đạt trên con đường nghệ thuật, mơ ước vẽ được kiệt tác

- Quan tâm, yêu quí các đồng nghiệp trẻ

- Là người có đức hi sinh thầm lặng cao cả, quên mình vì người khác

- Tạo ra kiệt tác chiếc lá cuối cùng để cứu lấy Giôn-xi: Khi biết tâm trạng chán nản của Giôn-xi, cụ lẳng lặng vẽ cltxcc trên tường trong đêm gió tuyết để nhen lên niềm tin, niềm hi vọng và nghị lực sống cho Giôn-xi

→ Chiếc lá cuối cùng mà cụ Bơ-men được tạo ra từ nghệ thuật chân chính, hướng đến con người và vì con người

4. Nghệ thuật:

- Tình tiết truyện hấp dẫn: Giôn-xi bị mắc bệnh sưng phổi, cô cho rằng bản thân sẽ chết khi chiếc lá cuối cùng của cây thường xuân ngoài cửa sổ rơi xuống.

- Sử dụng kết cấu đảo ngược:

+ Lúc đầu, Giôn-xi bị bệnh sưng phổi, cô tuyệt vọng chờ chết. Cụ Bơ-men vẫn khỏe mạnh.

+ Sau đó, Giôn-xi có niềm tin, dần khỏi bệnh. Còn cụ Bơ-men đã mất vì bệnh sưng phổi.

III. Kết bài

- Khái quát những giá trị tiêu biểu về nội dung và nghệ thuật làm nên thành công của tác phẩm

- Câu chuyện khép lại nhưng để lại dư âm mãi trong lòng người đọc về tình yêu thương nhân loại cảm động và chân thành.

Các bài tập cùng chuyên đề

Bài 1 :

Em hãy nêu một số đề tài có thể viết theo yêu cầu của kiểu bài văn kể lại một chuyến đi (tham quan một di tích lịch sử, văn hoá)

Xem lời giải >>
Bài 2 :

Em hãy lựa chọn một trong những đề tài đã nêu ở bài tập 1 và viết một đoạn văn ngắn (khoảng 8 – 10 câu) kể lại chuyến đi đó.

Xem lời giải >>
Bài 3 :

Tìm từ thích hợp điền vào chỗ trống:

Đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về một bài thơ tự do thuộc kiểu văn........., thể hiện .......... của người viết về một bài thơ tự do.

Xem lời giải >>
Bài 4 :

Điền vào bảng sau những điểm giống và khác nhau giữa đoạn văn nghị luận ghi lại cảm xúc về một bài thơ bốn chữ hoặc năm chữ với đoạn văn ghi lại cảm xúc về một bài thơ tự do.

 

Đoạn văn ghi lại cảm xúc về một bài thơ bốn chữ hoặc năm chữ.

Đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về một bài thơ tự do.

Giống

 

Khác

 

 

Xem lời giải >>
Bài 5 :

Điền vào chỗ trống:

Thơ tự do là thể thơ mà người viết không bị ràng buộc vào…………. khi sáng tác.

Xem lời giải >>
Bài 6 :

Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) chia sẻ cảm nghĩ về một bài thơ tự do mà em yêu thích.

Xem lời giải >>
Bài 7 :

Lập dàn ý cho đề bài sau: Viết bài văn phân tích bài thơ Qua Đèo Ngang (Bà Huyện Thanh Quan).

Xem lời giải >>
Bài 8 :

Viết bài văn phân tích bài thơ Cảnh khuya (Hồ Chí Minh).

CẢNH KHUYA

Tiếng suối trong như tiếng hát xa,

Trăng lồng cổ thụ, bóng lồng hoa.

Cảnh khuya như vẽ, người chưa ngủ,

Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.

(Hồ Chí Minh toàn tập, tập 5, NXB Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tr. 377)

Xem lời giải >>
Bài 9 :

Thế nào là bài văn kể lại một chuyến đi hoặc một hoạt động xã hội để lại cho bản thân và người tham gia suy nghĩ và tình cảm sâu sắc? Để viết được bài văn theo yêu cầu này cần chú ý những gì? 

 
Xem lời giải >>
Bài 10 :

Tìm hiểu đề văn: Kể lại một chuyến đi đã để lại trong em những ấn tượng sâu sắc

 
Xem lời giải >>
Bài 11 :

Viết mở bài cho đề văn: Kể lại một hoạt động xã hội giàu ý nghĩa 

 
Xem lời giải >>
Bài 12 :

Đọc lại ngữ liệu tham khảo Chuyến thăm bệnh nhi tại bệnh viện Ung bướu, bài Sắc thái của tiếng cười (Ngữ văn 8, tập một), đối chiếu với Bảng kiểm kĩ năng viết bài văn kể lại một hoạt động xã hội đã để lại cho bản thân suy nghĩ, tình cảm sâu sắc, bài Sắc thái của tiếng cười (Ngữ văn 8, tập một) để trả lời các câu hỏi sau:

a. Mở bài đã giới thiệu được hoạt động xã hội sẽ kể chưa? Chỉ ra câu văn giới thiệu hoạt động đó.

b. Ở thân bài, người viết đã kể lại được những sự việc nào của hoạt động xã hội mà mình đã tham gia?

c. Bài viết đã sử dụng kết hợp (những) yếu tố nào bên cạnh phương thức tự sự? Theo em, việc sử dụng kết hợp này đã mang lại hiệu quả gì cho bài viết ?

d. Người viết đã nêu cảm nghĩ gì ở phần kết bài? Theo em, vì sao người viết cần nêu cảm nghĩ sau khi đã kể lại hoạt động?

Xem lời giải >>
Bài 13 :

Chuyên mục “Đoàn viên làm theo lời Bác" của tập san trường em phát động cuộc thi viết về một hoạt động xã hội có ý nghĩa tích cực đối với cộng đồng mà em đã tham gia hoặc chứng kiến. Hãy viết bài văn (khoảng 500 chữ) để tham gia cuộc thi.

Xem lời giải >>
Bài 14 :

Viết đoạn văn ghi lại cảm nghĩ sau khi đọc một bài thơ sáu chữ, bảy chữ là gì? 

Xem lời giải >>
Bài 15 :

Tìm hiểu ngữ liệu trong SGK, trang 50 theo yêu cầu của phiếu học tập sau: 

PHIẾU HỌC TẬP 

Đọc đoạn văn sau và thực hiện các yêu cầu: 

“Khi cha tôi còn sống, không biết cha tôi đã dạy truyền miệng cho tôi lúc nào mà tôi thuộc lòng, xúc động và nhớ mãi những câu thơ sau đây trong bài Qua Đèo Ngang của Bà Huyện Thanh Quan: 

Bước tới Đèo Ngang, bóng xế tà, 
Cỏ cây chen đá, lá chen hoa
Lom khom dưới núi, tiều vài chú 
Lác đác bên sông, chợ mấy nhà.

Trong trí tưởng tượng, Bà Huyện Thanh Quan đã đưa tôi đến Đèo Ngang dùng vào buổi chiều tà. Chỉ có hai người trên đỉnh đèo mà ngắm cảnh “Có cây chen đá, lá chen hoa". Ngoài sân gác thượng, trước chỗ cha tôi nằm, có mấy cây si, đinh lăng trồng trong chậu và ít được tưới tắm nên càng khẳng khiu, một núi non bộ cũng vì cảnh làm ăn của nhà tôi sa sút nên mốc rêu và nhiều khi tưởng chết khô hết cả mấy núi có cây ghép đá. Nhưng với cảnh cây cô và núi non này, tôi đã tưởng tượng thêm ra sự heo hút của những câu thơ trên kia. Tuổi lên bảy, lên tám của tôi khi ấy lại còn được những rung động này nữa:

Nhớ nước đau lòng con cuốc cuốc,
Thương nhà mỏi miệng cái gia gia.
Dừng chân đứng lại, trời, non, nước,
Một mảnh tình riêng, ta với ta.

Không ai bày cách cho tôi cảm xúc, nhưng tôi cứ nghe thấy những tiếng đanh đanh khắc khoải “cuốc cuốc” vang lên. Và hai tiếng “non, nước” dào dạt như có sóng. Sau đó, cả cảnh vật đều lặng đi để dâng lên một cái gì bảng bạc và trong trắng như sương tuyết.”.

(Theo Nguyên Hồng. Một tuổi thơ văn, NXB Kim Đồng, Hà Nội, 2006)

a. Nếu hai chi tiết trong bài thơ mà tác giả tập trung thể hiện cảm nghĩ.

b. Đánh dấu các từ ngữ, câu văn trong văn bản thể hiện các hội thông tin dưới đây và nối các hộp thông tin đó với phần văn bản đã được đánh dấu.

- Từ ngữ bộc lộ trực tiếp cảm xúc của tác giả

- Các câu văn miêu tả những tưởng tượng mà bài thơ gợi ra trong cảm nhận của tác giả

- Các câu văn miêu tả những liên tưởng mà bài thơ gợi ra trong cảm nhận của tác giả

Xem lời giải >>
Bài 16 :

Những nội dung nào cần chú ý khi viết đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về bài thơ sáu chữ, bảy chữ? 

A) Đọc kĩ bài thơ để hiểu nội dung và nghệ thuật của tác phẩm 

B) Chọn yếu tố nội dung hay nghệ thuật đặc sắc trong bài thơ gây ấn tượng cho em 

C) Tìm đọc các bài cảm nhận, phân tích về bài thơ, ghi lại các từ khóa thể hiện cảm xúc của người viết và sử dụng chúng để diễn đạt cảm xúc của em về bài thơ 

D) Viết đoạn văn nêu cảm xúc, suy nghĩ của em về bài thơ (hoặc đoạn thơ, khổ thơ,...) và làm rõ vì sao em lại có cảm xúc, suy nghĩ như vậy 

Xem lời giải >>
Bài 17 :

Hãy phát triển dàn ý được nêu trong SGK, trang 51 cho đoạn văn bộc lộ cảm nghĩ của em sau khi đọc bài thơ Nắng mới của tác giả Lưu Trọng Lư.

Xem lời giải >>
Bài 18 :

Tự ra hai đề bài tương tự như đề bài được nêu trong mục 2.1. Thực hành viết theo các bước (SGK, trang 51). Chọn một trong hai đề để lập dàn ý.

Xem lời giải >>
Bài 19 :

Hãy chọn trong số các dàn ý mà em đã phát triển (bài tập 4) hoặc đã lập (bài tập 5) để viết thành đoạn văn. Tự đọc và chỉnh sửa theo gợi ý của mục d (SGK, trang 51). 

Xem lời giải >>
Bài 20 :

Viết bài thơ sáu chữ hoặc bảy chữ theo đề tài tự chọn (về quê hương, gia đình, người thân, bạn bè, trường lớp,...) theo hướng dẫn trong SGK, trang 52.

Xem lời giải >>
Bài 21 :

Trình bày những yêu cầu của bài văn phân tích một tác phẩm văn học.

Xem lời giải >>
Bài 22 :

Lập dàn ý cho bài văn phân tích truyện Tí bụi.

Xem lời giải >>
Bài 23 :

Dựa vào dàn ý trên, hãy viết bài văn (không quá 800 chữ) phân tích truyện ngắn Tí bụi của nhà văn Quế Hương.

Xem lời giải >>
Bài 24 :

Các yêu cầu của kiểu bài viết kể lại chuyến tham quan một di tích lịch sử, văn hóa:…

Xem lời giải >>
Bài 25 :

Đề tài em chọn để viết bài văn kể lại chuyến tham quan một di tích lịch sử, văn hóa:…

Xem lời giải >>
Bài 26 :

Lập dàn ý cho bài viết theo đề tài đã chọn:

Mở bài

 

Thân bài

Ý 1

 

Ý 2

 

Ý 3

 

Ý 4

 

Kết bài

 

 

 

Xem lời giải >>
Bài 27 :

Những nội dung cần rà soát, chỉnh sửa để hoàn thiện bài viết:…

Xem lời giải >>
Bài 28 :

Hoàn thành nội dung sau để xác định khái niệm của kiểu bài văn thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên.

Thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên thuộc kiểu ..........., được viết để ..............................................

Xem lời giải >>
Bài 29 :

Xác định yêu cầu của kiểu văn bản thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên.

Xem lời giải >>
Bài 30 :

Trong quá trình trải nghiệm viết văn bản thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên, em nhận thấy bản thân và bạn cùng nhóm/ lớp cần phải lưu ý (những) vấn đề gì?

Xem lời giải >>