Sinh học là gì? Nhà sinh học làm công việc gì?
Sinh học là khoa học về sự sống.
Nhà sinh học nghiên cứu về cấu trúc, chức năng, sự sinh trưởng, nguồn gốc, tiến hóa và sự phân bố của các sinh vật theo các lĩnh vực: sinh học phân tử, sinh lí học, hóa sinh học, sinh thái học, di truyền học và sinh học tiến hóa,… Các lĩnh vực nghiên cứu sinh học ngày càng phân hóa chuyên sâu.
Sinh học là môn khoa học về sự sống. Nhà sinh học mô tả những đặc điểm và tập tính của sinh vật, cách thức các cá thể và loài tồn tại, những tác động qua lại lẫn nhau và với môi trường. Ví dụ:
- Nhà vi sinh vật học: tập trung nghiên cứu các vi sinh vật khác nhau, chẳng hạn như nấm, vi khuẩn hoặc tảo. Tùy theo đối tượng nghiên cứu chuyên sâu mà có thể có các chức danh công việc như nhà virus học, nhà kí sinh trùng học hoặc nhà vi khuẩn học. Một số nhà vi sinh vật học có thể áp dụng công việc của họ để phát triển các sản phẩm mới, như vaccine hoặc thực vật biến đổi gen.
- Nhà hóa sinh học và nhà lí sinh học: Các nhà hóa sinh học nghiên cứu hóa học của các sinh vật và các quá trình, trong khi các nhà lí sinh học nghiên cứu các hiện tượng và quy luật vật lí đằng sau các hệ thống và quá trình sinh học. Các nhà khoa học này cũng thường làm việc trong môi trường phòng thí nghiệm và trình bày những phát hiện của họ trong các báo cáo và giấy tờ. Tuy nhiên, nghiên cứu của họ có thể tập trung vào việc phân tích các phân tử sinh học và/hoặc ảnh hưởng của các biến số khác nhau đối với các quá trình sinh học. Các nhà khoa học này có thể nghiên cứu các vấn đề cụ thể trong các lĩnh vực khác nhau, bao gồm cả y học.
- Nhà động vật học và nhà sinh vật học động vật hoang dã: Những người yêu động vật có thể muốn theo đuổi sự nghiệp như nhà động vật học hoặc nhà sinh vật học động vật hoang dã, vì những nhà khoa học này tập trung nghiên cứu vào các loại động vật khác nhau. Họ có thể nghiên cứu hành vi, môi trường sống, sinh sản các kiểu di chuyển của động vật và hơn thế nữa. Các nhà khoa học này cũng làm việc để theo dõi các quần thể và giúp bảo tồn các loài khi cần thiết. Đối với nghiên cứu của họ, các nhà động vật học và sinh vật học động vật hoang dã có thể quan sát và / hoặc thu thập mẫu và sau khi họ đã phân tích dữ liệu của mình, sau đó báo cáo phát hiện của họ trong các bài báo khoa học. Nhiều nhà khoa học trong số này tiến hành nghiên cứu thực địa bên ngoài và sau đó có thể phân tích dữ liệu của họ trong văn phòng hoặc phòng thí nghiệm.
Các bài tập cùng chuyên đề
Hãy nêu các lĩnh vực nghiên cứu sinh học được tìm hiểu trong cấp Trung học phổ thông.
Hãy nêu một số thành tựu ứng dụng sinh học trong đời sống.
Lĩnh vực và ngành nghề nào của sinh học mà em muốn theo đuổi? Theo em, triển vọng tương lai của ngành nghề đó như thế nào?
| Không chỉ đồ ăn thức uống, quần áo và nhiều vật dụng chúng ta sử dụng hằng ngày là sản phẩm trực tiếp có liên quan đến sinh học, mà ngay cả một trí nhớ tuyệt vời, một giọng ca để đời hay một khả năng hội họa xuất chúng bạn có được cũng là do tổ hợp gên đặc biệt của bạn tương tác với một môi trường học tập phù hợp. Vậy sinh học nghiên cứu những gì và có vai trò như thế nào đối với đời sống xã hội? |
Đọc thông tin mục I và II để trả lời câu hỏi
| Hãy nêu các lĩnh vực nghiên cứu sinh học được tìm hiểu trong cấp Trung học phổ thông. |
| Hãy nêu một số thành tựu ứng dụng sinh học trong đời sống. |
| Lĩnh vực và ngành nghề nào của sinh học mà em muốn theo đuổi? Theo em, triển vọng tương lai của ngành nghề đó như thế nào? |
Dừng lại và suy ngẫm
| Câu 1: Thế nào là phát triển bền vững? |
Phương pháp giải:
Xem lại nội dung lý thuyết phát triển bền vững:
- Phát triển bền vững được hiểu là sự phát triển đáp ứng được nhu cầu của xã hội hiện tại, nhưng không làm tổn hại đến khả năng tiếp cận với nhu cầu phát triển của các thế hệ tương lai.
Lời giải chi tiết:
- Phát triển bền vững được hiểu là sự phát triển đáp ứng được nhu cầu của xã hội hiện tại, nhưng không làm tổn hại đến khả năng tiếp cận với nhu cầu phát triển của các thế hệ tương lai.
| Liệt kê một số hoạt động hằng ngày của chúng ta có thể ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững. |
| Xét ở góc độ nhà sinh học, em hãy giải thích xem sinh học đóng vai trò như thế nào trong sự phát triển bền vững môi trường sống và những vấn đề toàn cầu. |
Luyện tập và vận dụng
Nếu trở thành một nhà sinh học, em chọn đối tượng và mục tiêu nghiên cứu là gì?
Đối tượng nghiên cứu của Sinh học là
A. thế giới sinh vật gồm thực vật, động vật, vi sinh vật, nấm ... và con người.
B. cấu trúc, chức năng của sinh vật.
C. sinh học phân tử, sinh học tế bào, di truyền học và sinh học tiến hóa.
D. công nghệ sinh học
Phân biệt đối tượng nghiên cứu với lĩnh vực nghiên cứu trong sinh học?
Hoành thành các câu sau đây bằng cách sử dụng các từ/cụm từ cho trước ở trong ngoặc (sinh thái học, sinh vật, môi trường, tài nguyên, nạn phá rừng, các thế hệ).
a) Lòng tham của con người đang đe dọa ..... (1) .....
b) Sự khai thác quá mức ..... (2) ..... tự nhiên đe dọa sự tồn tại của ..... (3) ..... tương lai.
c) Lĩnh vực ..... (4) ..... đề cập đến việc nghiên cứu mối quan hệ giữa ..... (5) ..... và môi trường tự nhiên của chúng.
Phát triển bền vững là
A. Sự phát triển nhằm thỏa mãn nhu cầu lợi ích của thế hệ hiện tại và các thế hệ tương lai.
B. Sự phát triển chỉ nhằm thỏa mãn nhu cầu của các thể hệ tương lai nhưng không làm ảnh hưởng đến khả năng thỏa mãn nhu cầu của thế hệ hiện tại.
C. Sự phát triển nhằm thỏa mãn nhu cầu của thế hệ hiện tại nhưng không làm ảnh hưởng đến khả năng thỏa mãn nhu cầu của các thế hệ tương lai.
D. Sự phát triển nhằm thỏa mãn nhu cầu của các thế hệ tương lai.
Đâu là vai trò của sinh học trong phát triển bền vững môi trường sống?
- Xây dựng các biện pháp bảo vệ sử đa dạng sinh học
- Xây dựng các mô hình sinh thái để bảo vệ và khôi phục môi trường sống
- Xây dựng các bộ luật về bảo vệ đa dạng sinh học, tài nguyên thiên nhiên
- Xây dựng các công trình nghiên cứu về di truyền, tế bào được áp dụng trong nhân giống, bảo toàn nguồn gene quý hiếm của các loài sinh vật có nguy cơ bị tuyệt chủng.
- Xây dựng các biện pháp ứng phí với biến đổi khí hậu.
Khái niệm về phát triển bền vững được đưa ra ở đâu và vào năm nào ?
Đạo đức sinh học là
A. Các nguyên tắt cần phải tân thủ trong nghiên cứu sinh học.
B. Các chuẩn mực cần được áp dụng trong quá trình nghiên cứu sinh học.
C. Các nguyên tắt, chuẩn mực đạo đức áp dụng trong các nghiên cứu sinh học liên quan đến đối tượng nghiên cứu là con người.
D. Các nguyên tắc, chuẩn mực đạo đức áp dụng trong các nghiên cứu sinh học liên quan đến đối tượng nghiên cứu là các loài sinh vật.
Trong các lĩnh vực sau đây, đâu là lĩnh vực nghiên cứu của sinh học?
|
☐Khoa học Trái Đất. ☐Giải phẫu và Sinh lí học. ☐Động vật học. ☐Vi sinh vật học. ☐Giải phẫu học. |
☐Tế bào học. ☐Thiên văn học. ☐Động lực học. ☐Sinh thái học và Môi trường. ☐Sinh thái học phân tử. |
Để trình bày cho mọi người biết về vai trò của sinh học, em sẽ lựa chọn bao nhiêu nội dung sau đây?
-
Tạo ra các giống cây trồng sạch bệnh, các loài sinh vật biến đổi gene.
-
Xây dựng các mô hình sinh thái nhằm giải quyết các vấn đề môi trường.
-
Đưa ra các biện pháp bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên.
-
Dựa vào các đặc điểm di truyền của tính trạng, dự đoán được khả năng mắc bệnh ở đời con. Qua đó, tư vấn và sàng lọc trước sinh nhằm hạn chế tật dị ở thai nhi.
-
Thông qua các thiết bị hiện đại, dự đoán được chiều hướng thay đổi khí hậu thời tiết.
|
A. 2 |
B. 3 |
C. 4 |
D. 5 |
Thế kỉ XXI được gọi là thế kỉ của nghành
|
A. Di truyền học. C. Tế bào học |
B. Sinh học phân tử. D. Công nghệ sinh học. |
Nghề nào sau đây thuộc nghành Y học ?
A. Bác sĩ, y tá, công nhân.
B. Y tá, y sĩ, bác sĩ, hộ lý.
C. Lập trình viên, nhân viên xét nghiệm.
D. Bảo vệ, kĩ thuật viên, y tá.
Ngành nào sau đây có vai trò bảo vệ môi trường?
|
A. Thủy sản. C. Lâm Nghiệp. |
B. Y học. D. Công nghệ thực phẩm. |
Hãy xác định các nội dung sau đây là đúng hay sai.
|
STT |
Nội dung |
Đúng/Sai |
|
1 |
Nghành Sinh học dùng các phương pháp khoa học để nghiên cứu và trả lời các câu hỏi về sự sống. |
|
|
2 |
Nhờ sự phát triển của công nghệ sinh học, hiện nay, người ta đã tìm ra được phương pháp chữa trị tất cả bệnh di truyền. |
|
|
3 |
Đối tượng nghiên cứu của lĩnh vực sinh học phân tử là ácc phân tử sinh học như DNA, protein... |
|
|
4 |
Để giải thích một vấn đề nào đó liên quan đến sự sống, ta cầ phải dựa trên kiến thức của một hoặc một số lĩnh vực sinh học. |
|
|
5 |
Việc ứng dụng khoa học kĩ thuật trong sản xuất nông nghiệp góp phần làm tăng sản lượng lương thực và chi phí sản xuất. |
|
|
6 |
Hiện nay, nhiều vi khuẩn và tảo được sử dụng để xử lí ô nhiễm môi trường. |
Sinh học có vai trò như thế nào trong việc phát triển bền vững môi trường sống ?
Là học sinh, em có thể làm những gì để góp phần bảo vệ và khôi phục môi trường sống ?
