Trong văn bản ngụ ngôn cũng như trong các văn bản truyện nói chung, lời thoại của mỗi nhân vật thường góp phần thể hiện đặc điểm của nhân vật ấy. Hãy tóm tắt cuộc đối thoại giữa hai nhân vật trong Chó sói và chiên con và cho biết lời thoại đã góp phần thể thiện đặc điểm của mỗi nhân vật như thế nào?
Dựa vào văn bản, tóm tắt lại lời thoại giữa hai nhân vật. Từ đó, nêu tác dụng của lời thoại trong việc thể hiện đặc điểm từng nhân vật
Cách 1
- Tóm tắt lời thoại: Thấy chiên đang uống nước ở dòng suối, con sói liền tìm cách ăn thịt chiên con. Nó đổ tội cho chiền con dám “làm đục nguồn nước uống của mình”. Chiên con sửng sốt xin tha và giải thích chiên đang ở phía cuối dòng không thể làm đục nước phía đầu dòng. Nhưng con sói lại tìm cớ khác rằng năm ngoái chiên đã nói xấu nó. Chiên con sợ hãi bèn đáp rằng năm ngoái chiên con vẫn chưa ra đời. Con sói vẫn hung hăng tìm lí do “do anh của chiên đã nói xấu”, nhưng chiên lại không hề có anh. Sói vẫn ngang ngược cho rằng có kẻ nào đó thuốc giống nhà chiên, giống chó, giống người,... đã nói xấu sói. Sau đó chiên con lập tức bị sói lôi vào rừng ăn thịt “chẳng cầu đôi co”.
- Tác dụng của lời thoại trong việc thể hiện đặc điểm từng nhân vật:
+ Nhân vật sói hiện thân cho “kẻ mạnh”, kẻ bạo tàn; để thỏa mãn nhu cầu (cơn đói) của mình sẵn sàng bịa đặt, vu khống, bắt nạt, giết hại kẻ yếu.
+ Nhân vật chiên con hiện thân cho sự vô tội, sự thật, lẽ phải nhưng là kẻ yếu, bị kẻ mạnh ức hiếp, vùi dập, hãm hại.
Cách 2Cuộc đối thoại thể hiện Chiên con thật ngây thơ và chân thật trước Sói mưu mô và gian xảo.
Cách 3Tóm tắt cuộc đối thoại:
- Sao mày dám cả gan vục mõm làm đục nước uống của ta?
- Xin bệ hạ nguôi cơn giận để xét cho tỏ tường, nơi tôi uống nước cách xa nơi này hai chục bước.
- Chính mày khuấy nước và còn nói xấu ta năm ngoái.
- Năm ngoái ư? Khi ấy tôi còn chửa ra đời.
- Không phải mày thì là anh mày đó.
- Tôi không có anh em.
- Thế thì một mống nhà chiên, nào chiên, chó người cùng nhau một thói. Họ mách ta phải báo thù.
=> Lời thoại góp phần bộc lộ sự hung hăng, độc ác và ngang ngược của chó sói, cũng như sự hiền lành, nhút nhát và yếu đuối của chiên con.
Các bài tập cùng chuyên đề
Theo em, một người bạn tốt cần có những đức tính gì?
rong trường hợp nào thì một người được xem là “kẻ mạnh”?
Sự kiện nào trong truyện Những tình huống hiểm nghèo làm cho em bất ngờ?
Lời lẽ của chó sói trong truyện Những tình huống hiểm nghèo có thuyết phục không? Vì sao?
Trong đoạn kết Những tình huống hiểm nghèo, chó sói cố tình vặn vẹo, hạch sách chiên con nhằm mục đích gì?
Liệt kê một số từ ngữ chỉ không gian và thời gian trong văn bản Hai người bạn đồng hành và con gấu, Chó sói và chiên con theo mẫu dưới đây (làm vào vở). Nhận xét về không gian được miêu tả trong hai văn bản.
|
Tên văn bản |
Từ ngữ chỉ không gian |
Từ ngữ chỉ thời gian |
|
Hai người bạn đồng hành và con gấu |
||
|
Chó sói và chiên con |
Xác định tình huống truyện trong hai văn bản Hai người bạn đồng hành và con gấu và Chó sói và chiên con. Tình huống ấy có tác dụng thế nào trong việc thể hiện đặc điểm nhân vật?
Tóm tắt truyện Hai người bạn đồng hành và con gấu
Xác định đề tài và nêu bài học mà em rút ra từ mỗi văn bản thuộc Những tình huống hiểm nghèo
Trong hai văn bản Chó sói và chiên con, Chó sói và cừu non, em thích văn bản nào hơn? Vì sao? Viết một một đoạn văn khoảng 4 đến 5 câu nêu cảm nhận của em về văn bản ấy.
