-
PHẦN THỨ NHẤT: THẾ GIỚI QUAN, PHƯƠNG PHÁP LUẬN TRIẾT HỌC CỦA CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN
-
Chương mở đầu: Nhập môn những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin
-
Chương I: Chủ nghĩa duy vật biện chứng
-
Chương II: Phép biện chứng duy vật
-
Chương III:Chủ nghĩa duy vật lịch sử
- Vai trò của sản xuất vật chất và quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất
- Biện chứng của cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng
- Tồn tại xã hội quyết dịnh ý thức xã hội và tính độc lập tương đối của ý thức xã hội
- Phạm trù hình thái kinh tế - xã hội và quá trình lịch sử - tự nhiên của sự phát triển các hình thái kinh tế - xã hội
- Vai trò đấu tranh giai cấp và cách mạng xã hội đối với sự vận động, phát triển của xã hội có đối kháng giai cấp
- Quan điểm của chủ nghĩa duy vật lịch sử về con người và vai trò sáng tạo lịch sử của quần chúng nhân dân
-
-
PHẦN THỨ HAI: HỌC THUYẾT KINH TẾ CỦA CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN VỀ PHƯƠNG THỨC SẢN XUẤT TƯ BẢN CHỦ NGHĨA
-
PHẦN THỨ BA: LÝ LUẬN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN VỀ CHỦ NGHĨA XÃ HỘI
-
CHƯƠNG I: TRIẾT HỌC TRUNG QUỐC CỔ ĐẠI - TRUNG ĐẠI
-
Tư tưởng tôn giáo và chính trị thời Ân - Thương và Tây Chu (Thế kỷ XVII - VIII tr.CN)
-
Tư tưởng triết học thời kỳ xuân thu - chiến quốc
-
Tư tưởng triết học trong giai đoạn hình thành và phát triển của chế độ phong kiến (Từ thời Tần, Hán đến thời Đường)
-
Sự phát triển của triết học trong thời kỳ phồn thịnh và suy tàn của chế độ phong kiến (từ thời Tống đến nửa đầu thế kỷ XIX)
-
-
Chương II: Triết học Ấn Độ Cổ Đại - Trung Đại
-
Chương III: Triết học Hy Lạp và La Mã cổ đại
-
Chương IV: Triết học Tây Âu thời kỳ Trung cổ
-
Chương V: Triết học Tây Âu thời kỳ phục hưng và cận đại
-
Chương VI: Triết học cổ điển Đức
-
Chương VII: Triết học Mác - Lênin
-
Chương VIII: Triết học phi Mácxít hiện đại ở phương Tây
-
Hành trình đi tới sự giải trừ hệ tư tưởng và cái chết của triết học
-
Chủ nghĩa thực chứng mới - Hình thức hiện đại của chủ nghĩa duy lý
-
Chủ nghĩa hiện sinh trong chùm triết học phi lý hiện đại
-
Chủ nghĩa Tômát mới: Toan tính lấy đức tin định hướng cho lý trí
-
Chủ nghĩa thực dân mới ở miền Nam Việt Nam, hệ tư tưởng - Triết học
-
Con đường vòng để tái lập hệ tư tưởng, phục hồi siêu hình học
-
Nhân học triết học - Tập hợp triết học pChủ nghĩa hậu thực chứng hay những siêu biến thể của chủ nghĩa thực chứnghi lý và khoa học về con người
-
Nhân học triết học - Tập hợp triết học phi lý và khoa học về con người
-
Chủ nghĩa Tâyia (Teilhard) - Một cao vọng về triết học tôn giáo ở thế kỷ XX
-
Đặc điểm của triết học phương Tây hiện đại
-
Theo quan điểm duy vật lịch sử, cái gì đóng vai trò là cơ sở nền tảng của đời sống xã hội? Tại sao? Quan niệm đó của chủ nghĩa duy vật lịch sử có ý nghĩa phương pháp luận gì?
Theo quan điểm duy vật lịch sử, cơ sở nền tảng của mọi xã hội và của toàn bộ lịch sử xã hội loài người chính là quá trình sản xuất ra của cải vật chất của xã hội đó (gọi tắt là sản xuất vật chất).
Theo quan điểm duy vật lịch sử, cơ sở nền tảng của mọi xã hội và của toàn bộ lịch sử xã hội loài người chính là quá trình sản xuất ra của cải vật chất của xã hội đó (gọi tắt là sản xuất vật chất).
- Khái niệm sản xuất vật chất
Theo nghĩa rộng, sản xuất vật chất không chỉ riêng một quá trình cụ thể riêng biệt nào mà là chỉ toàn bộ quá trình hoạt động vật chất với mục tiêu làm cải biến môi trường tự nhiên, cải biến các đối tượng vật chất của giới tự nhiên của con người.
Quá trình sản xuất vật chất được tiến hành thông qua lao động sản xuất ra của cải vật chất của con người. Đó là hoạt động có tính khách quan, tính xã hội, tính lịch sử và tính sáng tạo.
- Khẳng định sản xuất vật chất là cơ sở nền tảng của đời sống xã hội, vì:
+ Một là, sản xuất vật chất là hoạt động giữ vai trò đảm bảo sự sinh tồn, phát triển của con người, nó đặc trưng cho phương thức sinh tồn, phát triển của xã hội loài người, khác căn bản với phương thức sinh tồn tự nhiên, bản năng của loài vật.
Theo C. Mác: “...tiền đề đầu tiên của mọi sự tồn tại của con người, và do đó là tiền đề của mọi quá trình lịch sử, đó là: người ta phải có khả năng sống đã rồi mới có thể "làm ra lịch sử”. Nhưng muốn sống được thì trước hết cần phải có thức ăn, thức uống, nhà ở, quần áo và một vài thứ khác nữa. Như vậy, hành vi lịch sử đầu tiên là việc sản xuất ra những tư liệu để thỏa mãn những nhu cầu ấy, việc sản xuất ra bản thân đời sống vật chất”.
+ Hai là, sản xuất vật chất là cơ sở làm nảy sinh tất yếu sự liên kết con người thành xã hội. Quá trình sản xuất là quá trình con người cải biến giới tự nhiên, quá trình đó tất yếu làm xuất hiện nhu cầu khách quan: con người buộc phải liên kết lại với nhau theo những cách thức nhất định - tức là tất yếu làm nảy sinh những quan hệ sản xuất (quan hệ kinh tế). Từ nhu cầu đó làm nảy sinh hệ thống các quan hệ khác giữa người với người trên các phương diện: đạo đức, tín ngưỡng, văn hoá, chính trị, pháp luật,...; tức là làm nảy sinh tổ chức cộng đồng xã hội, như: thị tộc, bộ lạc, bộ tộc, quốc gia, dân tộc,...
Theo C. Mác: “việc sản xuất ra những tư liệu sinh hoạt vật chất trực tiếp và do thế, mỗi một giai đoạn phát triển kinh tế nhất định của một dân tộc hay một thời đại đều tạo ra một cơ sở, từ đó mà người ta phát triển các thể chế nhà nước, các quan điểm pháp quyền, nghệ thuật và thậm chí cả những quan niệm tôn giáo của con người ta”.
- Ý nghĩa phương pháp luận
+ Để phân tích cơ sở cuối cùng của mọi hiện tượng xã hội, quan hệ xã hội, cần phải xuất phát từ thực tế nền sản xuất vật chất đã làm nảy sinh ra chúng.
+ Để cải tạo xã hội cũ - lạc hậu và xây dựng xã hội mối - văn minh tiến bộ thì mấu chốt căn bản của quá trình cách mạng ấy cần phải cải tạo căn bản trình độ lạc hậu của nền sản xuất cũ và xây dựng được trình độ phát triển của nền sản xuất mới.
Loigiaihay.com
Bình luận
Chia sẻ
- Sản xuất vật chất đóng vai trò là cơ sở nền tảng của toàn bộ đời sống xã hội, vậy trình độ phát triển của nền sản xuất vật chất của xã hội căn bản phụ thuộc vào nhân tố nào (nhân tố nào giữ vai trò quyết định)? Quan điểm đó có ý nghĩa phương pháp luận gì?
- Sự vận động, phát triển của phương thức sản xuất vật chất có tuân theo quy luật khách quan hay không? Nếu có thì đó là quy luật cơ bản nào?
- Lý thuyết: Chủ nghĩa duy vật lịch sử
- Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất
- Sản xuất vật chất và vai trò của nó
>> Xem thêm
